مکانیزم بازگشت فشار حداکثری و اثرگذاری آن بر تحریم ها سوالات بسیاری را در ذهن متبادر کرده است. «دنیای اقتصاد» در برنامه «پازل سیاستگذاری» با حمید قنبری، ابعاد تحریم های جدید آمریکا و مکانیزم مواجه با آن را تشریح کرده است.
این تحریم‌ها که پیش‌تر در دوره ترامپ اعمال شده بودند، اکنون با سخت‌گیری بیشتری اجرا می‌شوند. هدف اصلی آن‌ها، کاهش درآمدهای ارزی ایران از طریق محدود کردن فروش نفت و نقل و انتقالات مالی است. در این میان، نقش چین به‌عنوان خریدار اصلی نفت ایران بسیار حیاتی است، زیرا تحریم‌های آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسد.
از نگاه قنبری، واشنگتن تلاش خواهد کرد تا با اعمال فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی، پکن را به کاهش خرید نفت از ایران ترغیب کند. از سوی دیگر، اروپا که همواره از برجام حمایت کرده، همچنان در تلاش برای حفظ تعادل میان ایران و آمریکا است. هرچند کشورهای اروپایی ابزارهای حقوقی مانند اینستکس را برای کاهش اثرات تحریم‌ها طراحی کردند، اما این تلاش‌ها موفقیت چندانی نداشته است.
به گفته این کارشناس حقوق بین الملل، سیاست‌های اقتصادی و امنیتی اروپا تحت تأثیر روابط با آمریکا و تحولات جهانی قرار دارد. روسیه، دیگر بازیگر کلیدی در این معادله، هم‌زمان با تحریم‌های غرب و جنگ اوکراین، در بازار خاکستری نفت به رقیب ایران تبدیل شده است.
اگر تحریم‌های روسیه کاهش یابد، ممکن است این کشور همکاری‌های اقتصادی خود را با ایران بازنگری کند که می‌تواند بر صادرات نفت ایران تأثیر بگذارد. در نهایت، تحریم‌ها هرچند فشار اقتصادی زیادی بر ایران وارد می‌کنند، اما نتوانسته‌اند صادرات نفت کشور را به صفر برسانند.
ایران نیز به دنبال روش‌های جدیدی برای دور زدن تحریم‌ها از طریق همکاری‌های منطقه‌ای و بهره‌گیری از رمزارزها است. ادامه این تحریم‌ها، بستگی به تحولات ژئوپلیتیکی و واکنش سایر بازیگران بین‌المللی دارد./ دنیای اقتصاد