در یک روز سرد، هیچ چیز به اندازه‌ی نشستن زیر یک پتوی گرم و نوشیدن یک فنجان چای داغ آرامش‌بخش نیست. اما چای چیزی بیش از یک نوشیدنی آرامش‌بخش و تأمین‌کننده‌ی آب بدن در هوای سرد است.
پس از آب، چای دومین نوشیدنی محبوب در جهان است. از چای سبز و نعناع گرفته تا بابونه، هر نوع چای طعم منحصربه‌فرد و فواید سلامتی خاص خود را دارد.
چای به طور کلی نه تنها خوش‌طعم است، بلکه حاوی پلی‌فنول‌های مفید یا همان آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی برای سلامتی نیز هست.
تحقیقات نشان می‌دهند که نوشیدن چای سبز و چای سیاه می‌تواند به کاهش خطر بیماری‌های قلبی عروقی کمک کند. نوشیدن چهار فنجان یا بیشتر چای در روز با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است.
همچنین مطالعات نشان می‌دهند که افرادی که چای می‌نوشند تراکم استخوانی بهتری دارند و کمتر در معرض پوکی استخوان و شکستگی قرار می‌گیرند.
علاوه بر آن مصرف چای با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های شناختی مانند آلزایمر و زوال عقل همراه است و گزارش شده افرادی که روزانه دو فنجان یا بیشتر چای می‌نوشند، کمتر در معرض خطر ابتلا به پارکینسون قرار دارند.
اما چای‌ها چگونه با یکدیگر مقایسه می‌شوند و کدام یک از همه سالم‌تر است؟
چای سبز: یک نوشیدنی همه‌کاره
چای سبز در انواع مختلفی موجود است؛ از جمله سنچا، ماچا، گیووکورو، لانگ‌جینگ و گان‌پودر.
چای سبز مانند چای سیاه از گیاه «کاملیا سیننسیس» تهیه می‌شود، اما برگ‌های آن بلافاصله بخار داده شده یا تفت داده می‌شوند تا رنگ سبز خود را حفظ کنند.
این چای به دلیل اثرات تقویت‌کننده سلامتی به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد افرادی که چای سبز می‌نوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمی‌نوشند، کمتر به سرطان‌های اندومتر، ریه، دهان و تخمدان مبتلا می‌شوند.
همچنین این افراد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان لنفوم غیرهوچکین، بیماری‌های قلبی-عروقی، ضعف جسمانی و اختلالات شناختی مانند زوال عقل هستند.
چای سیاه: کمک‌کننده به کاهش کلسترول
چای سیاه نیز از گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می‌شود، اما برخلاف چای سبز برگ‌های آن کاملاً اکسید می‌شوند. فرآیندی که باعث می‌شود رنگ سیاه مشخص چای سیاه ایجاد شود.
چای سیاه کافئین بیشتری نسبت به چای سبز دارد و میزان کاته‌چین‌های مفید آن کمتر از چای سبز است. انواع مختلفی از چای سیاه وجود دارد؛ از جمله ارل گری، دارجلینگ، صبحانه انگلیسی و سیلان.
این چای فواید مختلفی برای سلامتی دارد از جمله کاهش کلسترول بد در افرادی که در معرض خطر بیماری‌های قلبی هستند، تقویت سلامت استخوان‌ها، افزایش هوشیاری ذهنی و تمرکز و کاهش خطر حمله قلبی، بیماری پارکینسون، سرطان‌های گوارشی و آرتریت روماتوئید.
با این حال تأثیر محافظتی چای سیاه ممکن است نسبتاً کم باشد.
چای نعناع: آرام‌کننده‌ی معده
چای نعناع می‌تواند تاثیر آرامبخش بر معده دارد
چای نعناع می‌تواند تاثیر آرامبخش بر معده داردعکس: کانوا
چای نعناع که از دم کردن برگ‌های تازه یا خشک‌شده‌ی نعناع در آب داغ تهیه می‌شود بدون کافئین است و قرن‌ها به عنوان یک ضدتهوع طبیعی مورد استفاده قرار گرفته است.
اگرچه مطالعات کافی درباره‌ی چای نعناع انجام نگرفته است، اما روغن نعناع موجود در برگ‌های این گیاه اثرات مثبتی بر سیستم گوارشی دارد.
چای بابونه: آرام‌بخشی با فواید متعدد
چای بابونه بدون کافئین است و از دم کردن گل‌های خشک بابونه در آب داغ تهیه می‌شود.
از این چای اغلب به عنوان یک نوشیدنی آرامبخش استفاده می‌شود و گاهی با گیاهان دیگری مانند نعناع، گل بامیه (هیبیسکوس) و علف لیمو ترکیب می‌شود.
تحقیقات نشان داده است که چای بابونه در بهبود کیفیت خواب، به‌ویژه برای افرادی که در طول شب مکرراً از خواب بیدار می‌شوند، تاثیر دارد.
این چای همچنین به کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. کاهش التهاب در دهان و دستگاه گوارش به ویژه در بیماران سرطانی و همچنین تسکین مشکلات پوستی، افسردگی و استفراغ در آنان از جمله فواید این چای است.
چای زنجبیل: تسکین‌دهنده تهوع
چای زنجبیل قرن‌ها به عنوان یک روش طبیعی برای کاهش حالت تهوع استفاده شده است.
این چای نیز مانند سایر چای‌های گیاهی بدون کافئین است و از دم کردن زنجبیل تازه یا خشک‌شده در آب داغ تهیه می‌شود.
این چای به کاهش تهوع در دوران بارداری کمک می‌کند. همچنین حالت تهوع و استفراغ ناشی از درمان سرطان را در بیماران تسکین می‌دهد.
چای زنجبیل همچنین دارای خواص ضدالتهابی قوی است که می‌تواند به کاهش سطح تری‌گلیسیرید، بهبود فشار خون و کاهش علائم آرتروز کمک کند.
اما کدام چای سالم‌ترین است؟
با توجه به ویژگی‌های مفید و چشمگیر چای سبز، بسیاری آن را سالم‌ترین نوشیدنی جهان می‌دانند.
اما اگر چای سبز مورد علاقه‌ی شما نیست، گزینه‌های دیگری مانند چای نعناع و بابونه نیز وجود دارند که علاوه بر فواید سلامتی، انتخاب‌های مناسبی برای افرادی هستند که به دنبال چای‌های بدون کافئین هستند.