خبرگزاری‌ها و رسانه‌های سراسر کشور، بارها از افزایش تعداد تماس‌های مزاحم با اورژانس‌ها، آتش‌نشانی‌ها و سایر مراکز امدادی خبر داده‌اند. این پدیده نه تنها موجب اختلال در ارائه خدمات ضروری به شهروندان می‌شود بلکه در بسیاری از موارد جان انسان‌ها را به خطر می‌اندازد. آمارهای منتشر شده از سازمان آتش‌نشانی مشهد هم حکایت از آن دارد که این مشکل همچنان به عنوان یک معضل جدی در جامعه ما وجود دارد اما از لحاظ روان‌شناختی، چرا بعضی افراد دست به چنین کار خطرناک و پرآسیبی می زنند؟ در ادامه، مروری بر آمارهای جدید مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی مشهد در همین باره خواهیم داشت و نگاهی عمیق به پدیده مزاحمت‌های تلفنی و راهکارهای مقابله با آن خواهیم انداخت.
۷ هزار تماس مزاحم از ۱۱ هزار در یک هفته
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی مشهد با بیان عملکرد این سازمان طی دومین هفته زمستان گفت که مزاحمت تلفنی همچنان در صدر تماس‌ها با آتش‌نشانی مشهد است. او افزود: «در بازه زمانی ۸ تا۱۴ دی ۱۴۰۳ در مجموع ۱۱ هزار و ۶۴۸ تماس با سامانه ۱۲۵ برقرار شده که از این تعداد ۷ هزار و ۵۷۴ مورد تماس های مزاحمی و اشتباهی بوده است»(منبع خبر: فارس). مزاحمت‌های تلفنی که تهدیدی جدی برای جان شهروندان محسوب می‌شوند.
از کنجکاوی بیمارگونه تا بی‌مسئولیتی
احتمالا بعد از خواندن این آمار، برای شما هم این سوال پیش می‌آید که چرا برخی افراد مرتکب مزاحمت تلفنی می‌شوند؟ دلایل مختلفی می‌تواند باعث شود که فردی مرتکب مزاحمت تلفنی شود. برخی از رایج‌ترین این دلایل عبارتند از:
۱ اختلالات روانی
برخی از افراد مبتلا به اختلالات‌روانی مانند اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال دوقطبی یا اختلال وسواس فکری-عملی ممکن است به دلیل احساس تنهایی، خشم یا اضطراب و ... مزاحمت ایجاد کنند.
۲ کنجکاوی بیمارگونه
برخی دیگر از افراد ممکن از روی کنجکاوی یا به دلیل نیاز به جلب توجه، اقدام به مزاحمت تلفنی کنند و این کار برای‌شان حکم تخلیه انرژی را داشته و هیجان‌انگیز باشد.
۳ انتقام‌جویی
در برخی موارد، مزاحمت تلفنی به عنوان ابزاری برای انتقام‌جویی از افراد یا سازمان‌ها استفاده می شود. مثلا فردی که دچار خسارت به دلیل آتش‌سوزی شده، با چنین کاری به دنبال آرام‌کردن روان خودش است.
۴ بی‌مسئولیتی
برخی افراد هم ممکن است بدون توجه به عواقب عمل خود و به صورت کاملا بی‌مسئولیت ، اقدام به مزاحمت تلفنی کنند. این افراد از اختلال بی‌مسئولیتی رنج برده و احتمالا در بقیه مراحل زندگی هم از این اختلال ضربه خواهند خورد.
عواقب خطرناک مزاحمت‌های تلفنی
مزاحمت‌های تلفنی عواقب بسیار جدی در پی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به چند مورد اصلی‌تر اشاره کرد:
تاخیر در ارائه خدمات امدادی| اشغال خطوط تلفن اورژانس و آتش‌نشانی توسط تماس‌های مزاحم، می‌تواند منجر به تأخیر در ارائه خدمات به افرادی شود که واقعا به کمک نیاز دارند و در نتیجه جان آن‌ها را به خطر بیندازد.
هدر رفتن منابع| اعزام نیروهای امدادی به محل‌های اشتباه به دلیل تماس‌های مزاحم، موجب هدر رفتن منابع و انرژی می‌شود.
ایجاد اضطراب و استرس| تماس‌های مزاحم می‌توانند باعث ایجاد اضطراب و استرس شدید در افرادی شوند که هدف قرار می‌گیرند.
اختلال در نظم عمومی| این نوع رفتارها باعث ایجاد اختلال در نظم عمومی و رعب و وحشت در جامعه می شود.
راهکارهای مقابله با مزاحمت‌های تلفنی
برای مقابله با این پدیده شوم که جان افراد را به خطر می‌اندازد، می‌توان این اقدامات را انجام داد:
۱ افزایش آگاهی عمومی| اطلاع‌رسانی گسترده درباره عواقب خطرناک مزاحمت‌های تلفنی و تشویق مردم به انجام ندادن این کار، می‌تواند نقش مهمی در کاهش این پدیده داشته باشد.
۲ سفت و سخت‌تر شدن قوانین| تصویب قوانین سخت گیرانه‌تر برای مجازات مرتکبان مزاحمت‌های تلفنی می‌تواند بازدارنده باشد.
۳ استفاده از فناوری‌های نوین| استفاده از فناوری‌های جدید مانند فیلترهای تماس و سیستم‌های شناسایی تماس‌های مزاحم می‌تواند در کاهش این مشکل موثر باشد.
۴ درمان افراد دارای اختلالات روانی| شناسایی و درمان افرادی که به دلیل اختلالات روانی مرتکب مزاحمت‌های تلفنی می‌شوند، می‌تواند از تکرار این رفتارها جلوگیری کند.
نکته پایانی
مزاحمت‌های تلفنی، یک مشکل اجتماعی جدی است که عواقب بسیار خطرناکی در پی دارد. برای مقابله با این پدیده، نیازمند یک اقدام جمعی و همکاری همه جانبه هستیم. با افزایش آگاهی عمومی، شناسایی افراد مبتلا به چنین اختلالاتی و درمان آن‌ها می‌توانیم به تدریج بر این مشکل فائق آییم.