جیمی کارتر، سی و نهمین ریاست جمهوری آمریکا که در دوران انقلاب اسلامی سال 1357 ایران، رهبری ایالات متحده را برعهده داشت در سن۱۰۰ سالگی درگذشت.
کارتر که در میان روسای جمهور پیشین آمریکا بیشترین طول عمر را داشت روز یکشنبه، پس از ۲۲ ماه پس مراقبتهای پزشکی در خانهاش در شهر کوچک پلینز، ایالت جورجیا، که بیشتر عمر خود را همراه با همسرش، رزالین، در آن گذرانده بود، درگذشت.
مرکز کارتر در بیانیهای اعلام کرد که آقای کارتر «در آرامش و در کنار خانوادهاش» درگذشته است.
کارتر در طول زندگیاش نقشهایی متنوع از جمله تاجر، افسر نیروی دریایی، مبلغ مذهبی، سیاستمدار، نویسنده، نجار و یک فعال جهانی ایفا کرد و سرانجام در یکی از حساسترین برهههای تاریخی آمریکا به ریاست جمهوری این کشور رسید.
جیمی کارتر، سیاستمدار دموکرات و میانهرو، در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۹۷۶ بهعنوان فرماندار ناشناختهای از ایالت جورجیا پا به میدان گذاشت. او با برنامههای عملی برگرفته از تحصیلات مهندسی خود، کارزار انتخاباتی راه انداخت. کمپین او توانست پس از رسوایی واترگیت و شکست آمریکا در جنوب شرق آسیا، اعتماد مردم را جلب کند.
کارتر بارها در سخنرانیهایش میگفت: «اگر روزی به شما دروغ بگویم یا حرفی گمراهکننده بزنم، دیگر شایسته ریاست جمهوری نخواهم بود و به من رای ندهید.» همین وعدهها باعث شد او در رقابتی نزدیک، جرالد فورد، رئیس جمهوری جمهوریخواه وقت را که به دلیل عفو نیکسون محبوبیتش کاهش یافته بود، شکست دهد.
کارتر در دوران ریاست جمهوری خود با چالشهایی چون فشارهای جنگ سرد، بحرانهای نفتی و تحولات اجتماعی ناشی از مبارزات حقوق مدنی، حقوق زنان و تغییر نقش جهانی آمریکا مواجه شد. اما مهمترین دستاورد او، توافق تاریخی صلح خاورمیانه میان انور سادات، رئیسجمهوری مصر، و مناخم بگین، نخست وزیر اسرائیل، در سال ۱۹۷۸ بود. این توافق که پس از ۱۳ روز مذاکره سخت در کمپ دیوید حاصل شد، یکی از نقاط مهم کارنامه او به شمار میرود و الهامبخش تاسیس مرکزی شد که کارتر بعدها برای فعالیتهای بشردوستانهاش بنا کرد.
با این حال، دوران ریاستجمهوری کارتر با مشکلاتی نظیر تورم بالا، صفهای طولانی بنزین تضعیف شد.
تلخترین لحظه دوران او زمانی رقم خورد که در عملیات ناموفق نظامی در طبس در آوریل ۱۹۸۰، هشت سرباز آمریکایی جان خود را از دست دادند. این شکست، همراه با چالشهای دیگر، زمینهساز شکست سنگین او در برابر رونالد ریگان، نامزد جمهوریخواه شد.
کارتر سالها بعد در کتاب خاطرات خود با عنوان «دفتر خاطرات کاخ سفید» که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد، اذعان کرد که گاهی بیش از حد بر جزئیات متمرکز میشده و شیوه مدیریتیاش بیش از اندازه خود رای بوده است. او همچنین از فاصله گرفتن از رسانهها و لابیگران واشنگتن یاد کرد و اذعان داشت که این رویکرد، تاثیر منفی زیادی بر موقعیت سیاسیاش گذاشته بود.