«یگان ویژه» یکی از رده های تخصصی پلیس است که با توجه به تغییرات اجتماعی و حضور بیشتر زنان در جامعه، لزوم فعالیت زنان در این پلیس نیز احساس شد و سرانجام اولین گروه فارغ التحصیلان یگان ویژه زنان در پایان سال ۱۴۰۰ به این پلیس ملحق شدند. از آنجایی که ممکن است متهم و مجرم یا قربانیان جرائم مختلف، زن باشند و در کشور ما نیز رعایت شرع و الزامات دین مبین اسلام اهمیت دارد برای حفظ و شئونات مختلف نیاز بود که زنان نیز در پلیس فعالیت کنند. علاوه بر این، «پلیس زن» در کشور قبل از انقلاب اسلامی وجود داشت؛ اما از سال ۷۸ به شکل امروزی پلیس زن در کشور ایجاد و دانشکده افسری از طریق کنکور سراسری، دانشجو پذیرفت. به تدریج از نیروهای زن در رده های مختلف پلیس مانند آگاهی، پیشگیری و غیره استفاده شد و سرانجام هم در سال ۱۴۰۱، ضرورت وجود زنان در رده یگان ویژه نیز احساس شد و یگان ویژه زنان فراجا در کشور شکل گرفت.
سرهنگ فاطمه حیدری درباره سالهای حضورش در پلیس گفت: بنده حدود ۲۱ سال است که در مجموعه پلیس مشغول به خدمت هستم و به خاطر علاقه و پیشینه خانوادگی که داشتم وارد این عرصه شدم. من از کاردانی تا کارشناسی ارشد در دانشگاه انتظامی امین، رده ها را پشت سر گذاشتم، متأهلم و همسرم نیز در فراجا مشغول به کار است و سه فرزند دارم. پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه در رده های مختلف فعالیت کردم. همچنین مدتی به خاطر شرایط کاری همسرم او را تا سیستان و بلوچستان همراهی کردم و دو سال نیز در آن جا خدمت کردم. سپس از سال ۱۴۰۱، به عنوان فرمانده یگان ویژه زنان یگان پاسداران فراجا فعالیت می‌کنم.
وی با بیان اینکه اولین فارغ التحصیلان یگان ویژه زنان در پایان سال ۱۴۰۰ به یگان ویژه پیوستند و در سراسر کشور یگان های ویژه زنان ایجاد شد، درباره تعداد زنان در یگان های ویژه، اظهار کرد: بر اساس نیاز هر استان، تعداد همکاران در یگان های ویژه زنان متفاوت است.
مأموریت‌های یگان ویژه زنان
فرمانده یگان زنان یگان ویژه فراجا با اشاره به مأموریت‌های این یگان ادامه داد: اولین مأموریت یگان ویژه زنان، کنترل اجتماعات ورزشی است. در بازی هایی که زنان ورزشکار و یا تماشاچی بازی های مختلف هستند همکاران من از لحظه ورود زنان به ورزشگاه‌ها تا خروج آنها تمام اقدامات امنیتی را انجام می دهند.
وی افزود: «مردم یاری و امدادرسانی» دومین مأموریت پلیس زنان در یگان ویژه است. به عنوان مثال در شرایط مختلف به مردم امدادرسانی می کنیم. بطوریکه ایام اربعین حسینی و پیاده روی زائران امام حسین(ع) از بارزترین مأموریت‌های ما در سال است که در تمام طول مسیر از تهران تا مرزها همکاران من در کنار زوار عتبات عالیات حضور دارند و خدمت رسانی می کنند. همچنین در ایام همه گیری کرونا نیز، همکاران من تحت آموزش های هلال احمر قرار گرفتند و در طرح های واکسیناسیون به صورت داوطلبانه حضور داشتند. علاوه بر این همکاران من بسته های معیشتی نیز بین نیازمندان توزیع می کنند. ضمن اینکه در سیل و زلزله نیز از ظرفیت زنان در خدمت‌رسانی استفاده می‌شود.
وی گفت: در راستای تأمین امنیت نیز، هنگامی که ناآرامی اجتماعی یا تجمعات غیرقانونی در کشور شکل بگیرد در صورت لزوم همکاران من به همراه یگان مردان به صحنه اعزام می‌شوند.
سرهنگ حیدری درباره آینده این یگان گفت:من معتقدم در حال حاضر قوانین و شرایط کاری زنان در یگان ویژه مناسب است؛ اما شاید به مرور زمان بتوان از زنان در عملیات های ضد تروریستی محدود، رهایی گروگان و غیره نیز استفاده کرد.
آموزش های زنان یگان ویژه، همانند مردان است
فرمانده یگان زنان یگان ویژه فراجا درباره تفاوت آموزش های زنان و مردان یگان ویژه ادامه داد: در ابتدا همه نیروها چه زن و چه مرد، آموزش های عمومی را سپری می کنند و دوره‌های کار با سلاح و دفاع شخصی و غیره را می گذرانند. بعد از مرحله عمومی، آموزش های تخصصی نیز آغاز می شود که هر فرد بر اساس علاقه خود آن را پیگیری می‌کند.
آموزش مهارت «ارتباط بین فردی» به یگان های زنان
وی افزود: از آنجایی که ما معتقدیم بدون درگیری نیز می توان بسیاری از مشکلات را حل کرد، در ابتدا باید با افراد صحبت کرد و پس از آن برخورد سخت انجام داد. به همین دلیل فنون مهارت «ارتباط بین فردی» برای ما بسیار اهمیت دارد و نیروهایمان در این باره آموزش های تخصصی می گذرانند و در واقع جزو برنامه های آموزشی روزمره ماست.
حیدری درباره ساعت کاری پلیس‌های یگان زنان نیز گفت: بر اساس نوع مأموریت ساعت کاری مأموران ما نیز مشخص می شود و در حالت عادی نیز، روز خدمت هستیم.
وی درباره اینکه چه کسانی اساتید این زنان هستند؟ افزود: برای آموزش نیروهایمان از اساتید مجرب زن استفاده می کنیم.
مردان یگان ویژه، پشتیان زنان هستند
وی با اشاره به نوع همکاری مردان و زنان در یگان ویژه افزود: درست است که مأموریت های ما در مواجهه با زنان است، اما همکاران آقا همیشه در کنار ما و پشتیان نیروهای زن هستند و همیشه زنان و مردان با همکاری یکدیگر به مأموریت می روند و اینگونه نیست که ماموریت های ما از هم مجزا باشد و زن ها به تنهایی به مأموریت اعزام شوند.
فرمانده یگان زنان یگان ویژه فراجا ادامه داد: مردان همیشه در مأموریت ها پشتیبان زنان هستند، اما در هیچ یک از امتیازات سازمانی، بین زنان و مردان تفاوتی وجود ندارد.
حیدری در پاسخ به این سوال که آیا زنان می توانند با خودروهای یگان ویژه رانندگی کنند؟ گفت: همکاران من همه تلاش خود را می کنند که از پس خود برآیند؛ بر همین اساس در برخی موارد زنان رانندگی خودروهای سواری یگان را بر عهده دارند.
من هم پلیسم و هم مادر
وی درباره اینکه مادر بودن یک پلیس زن، چقدر در کار او تاثیر دارد، افزود: قطعا از اولین و مهم ترین وظایف یک زن، نگهداری و مراقبت از فرزندانش است. من سه فرزند دارم که هر کدام در سنین مختلف هستند. من نمی گویم مادری کردن کار آسانی است، اما سازمان با توجه به اهمیت خانواده، برای مادران شاغل در فراجا امتیازاتی نیز در نظر می گیرد.
حیدری گفت: در بسیاری موارد مخصوصا در ماموریت های خاص یا مسابقات ورزشی، ما ساعت های زیادی خارج از منزل هستیم و وقتی شب به خانه می رسیم کودکانمان خواب هستند اما ما همه تلاش خود را می کنیم که وظایف مادرانه خود را نیز به بهترین نحو در زمان غیر ساعت کاری برای فرزندانمان انجام دهیم و علاوه بر جسم آنها، مراقب سلامت روان آنها نیز باشیم.
لباس یگان زنان یگان ویژه هم عملیاتی است و هم پوشیده
وی درباره پوشش زن های پلیس نیز افزود: خانم های پلیس یک لباس عمومی انتظامی با چادر به عنوان یونیفرم دارند و در بسیاری از مأموریت‌ها نیز با همین پوشش انجام وظیفه می کنند و این مسئله نیز مانع از فعالیت‌های آنها نمی شود. اما به مرور زمان و بر اساس تغییر ماموریت ها، این نیازسنجی انجام شد که شاید در برخی ماموریت‌ها اگر همکارانم چادر نداشته باشند؛ کار با حواشی کمتری انجام می شود. به عنوان مثال همکاران من در پلیس آگاهی، وقتی وارد صحنه جرمی می شوند باید هیچ چیزی از جایش تکان نخورد و صحنه دست نخورده بماند به همین دلیل لباس فرم مشخصی برای زنان در این رده تعریف شده است.