تازه‌ترین گزارش اداره آمار کمیسیون اروپا (یورواستات) نشان می‌دهد که همزمان با افزایش 48 درصدی قیمت مسکن در فاصله سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳، هزینه مسکن، از جمله اجاره‌بها، اقساط وام مسکن، بهای خدمات نگهداری ساختمان و صورتحساب انرژی مصرفی خانه‌ها نیز به سرعت افزایش یافته است.
بر پایه گزارش یورواستات، مردم ایرلند در سال گذشته میلادی در مقایسه با سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا متحمل بالاترین هزینه مسکن، شامل پرداخت بهای آب، برق و گاز شده‌اند که حدود دو برابر متوسط ثبت شده برای ۲۷ کشور عضو بوده است.
دومین رتبه از نظر هزینه بالای مسکن در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا به لوکزامبورگ (۸۶٪ بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا) و سومین جایگاه از آن دانمارک (۸۰٪ بالاتر) بوده است.
در مقابل، مردم بلغارستان و لهستان پایین‌ترین هزینه مسکن را پرداخت کرده‌اند که به ترتیب ۶۱ و ۵۶ درصد کمتر از میانگین اتحادیه اروپا گزارش شده است.
یورواستات خاطرنشان می‌کند که بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳، هزینه مسکن در ایرلند که تنها ۱۷ درصد بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا بوده به ۱۰۱ درصد بالاتر از این میانگین رسیده است.
مطابق این گزارش، هزینه‌های مسکن در ۱۷ کشور عضو در مدت مشابه افزایش یافته و در ۹ کشور از جمله یونان، قبرس و اسپانیا کاهش یافته و در لهستان هم بدون تغییر باقی مانده است.
کاهش قیمت خانه در سال ۲۰۲۳
در حالی که بحران گرانی مسکن کشورهای مختلف اروپا از جمله ایرلند، پرتغال و اسپانیا را آزار می‌دهد، روند افزایش قیمت املاک در سال گذشته مهار شد و بهای مسکن در اتحادیه اروپا به طور متوسط ۰.۳ درصد کاهش یافت.
اما قیمت مسکن بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳ به طور متوسط ۴۸ درصد افزایش یافته که بیشترین افزایش در استونی (۲۰۹ درصد)، مجارستان (۱۹۱ درصد) و لیتوانی (۱۵۴ درصد) ثبت شده است. قیمت ملک در دو کشور عضو یعنی ایتالیا و قبرس به ترتیب ۸ و ۲ درصد کاهش یافته است.
در همین حال، اجارهبهای مسکن هم در همین مدت ۲۲ درصد افزایش یافته، در حالی که نرخ تورم در اتحادیه اروپا طی این ۱۴ سال ۳۶ درصد بوده است.
البته فارغ از یونان که شاهد کاهش اجارهبهای بوده، در کشورهایی همچون استونی، لیتوانی و ایرلند افزایش اجاره‌بها به طور متوسط به ترتیب ۲۱۱، ۱۶۹ و ۱۰۰ درصد بوده که بسیار بالاتر از رشد سطح عمومی قیمت‌ها بوده است.
هزینه مسکن در سراسر اتحادیه اروپا چقدر بالاست؟
به طور متوسط، مردم اتحادیه اروپا در سال گذشته حدود یک پنجم (۱۹.۷ درصد) از درآمد خالص خود را صرف تامین هزینه مسکن کردند و بیشترین سهم در یونان (۳۵.۲ درصد)، لوکزامبورگ (۲۷.۶ درصد) و دانمارک (۲۵.۹ درصد) ثبت شده است.
در آلمان هم مردم تقریباً یک چهارم درآمد خالص خود را صرف تامین مسکن می‌کنند.
چند درصد خانوارهای اتحادیه اروپا صاحب خانه‌اند؟
تفاوت‌های زیادی در سراسر اتحادیه اروپا در مورد مالکیت خانه وجود دارد. به عنوان مثال، در رومانی بیش از ۹۵ درصد خانوارها صاحب خانه‌اند. در اسلواکی، کرواسی و مجارستان هم بیش از ۹۰ درصد مردم خانه محل اقامت خود را خریداری کرده‌اند.
اما اجاره‌نشینی همچنان در آلمان رایج است، کشوری که بیش از نیمی از جمعیت آن مستاجر هستند.
به طور متوسط در اتحادیه اروپا، بیش از دو سوم مردم صاحب خانه‌اند و ۳۱ درصد دیگر نیز اجاره‌نشین هستند.
خانه ویلایی یا آپارتمان؟
در اتحادیه اروپا، طی سال ۲۰۲۳، بیش از نیمی از مردم در خانه ویلایی زندگی می‌کردند و حدود ۴۸ درصد دیگر نیز آپارتمان‌نشین بودند. البته ۰.۶ درصد از مردم هم در قایق یا خانه‌های قابل حمل با خودرو سکونت داشتند.
هلندی‌ها (۷۹ درصد) بیشتر از سایر شهروندان اتحادیه اروپا در خانه‌های ویلایی سکونت دارند و از این نظر بلژیکی‌ها و کروات‌ها (هر دو با ۷۷ درصد) در رتبه بعدی قرار دارند.
در مقابل، اسپانیایی‌ها (۶۶ درصد) بیش از سایر شهروندان اتحادیه اروپا آپارتمان‌نشین هستند و پس از آنها مردم لتونی (۶۵ درصد)، مالت (۶۳ درصد) و آلمان (۶۱ درصد) قرار دارند.
بیشترین سرمایه‌گذاری در املاک کدام کشور انجام شد؟
به گزارش یورواستات، مردم قبرس سال گذشته معادل ۸٫۶ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را در املاک سرمایه‌گذاری کردند. در ایتالیا این نرخ ۷٪ بود که کمی بیشتر از آلمان (۶٫۹٪) و فرانسه (۶٫۴٪) بود.
کمترین نرخ هم در لهستان (۲.۲ درصد از تولید ناخالص داخلی) و یونان (۲.۳ درصد) ثبت شده است.
متوسط نرخ سرمایه‌گذاری در مسکن در اتحادیه اروپا نیز معادل ۵.۸ درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو این اتحادیه در سال ۲۰۲۳ بود که تقریبا حدود یک تریلیون یورو برآورد شده است.