هر سال با شروع زمستان محدودیت های گازی برای صنایع آغاز می شود اما امسال هنوز سرما شروع نشده محدودیت های گازی گریبان گیر صنایع و پتروشیمی ها شده است.
ناترازی گاز مساله جدیدی نیست و هرساله با شروع زمستان با آن مواجه میشویم پیش بینیها حاکی از آن است که در سال جاری ناترازی ۳۰۰ میلیون متر مکعبی را در خوش بینانه ترین حالت ممکن تجربه خواهیم کرد. در هفته اول دومین ماه از پاییز و کاهش چند درجهای هوا محدودیت گازی برای صنایع و پتروشیمیها آغاز شد.
ابتدای هفته جاری مدیر عامل شرکت ملی گاز، اعلام کرد: مصرف گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده با توجه به تغییرات آب و هوایی و ورود توده هوای سرد اسکاندیناوی که تاکنون سابقه نداشته است، امروز به بالاترین حجم خود نسبت به مدت مشابه پارسال، یعنی ۴۰۵ میلیون مترمکعب در روز رسید.
وی ادامه داد: بر اساس آمار موجود، هیچ سالی در هفته نخست آبان، این حجم مصرف را تجربه نکردیم، ضمن آنکه با وجود پیشبینی هواشناسی درباره برودت هوا، باز هم با اختلاف ۲ تا ۳ درجه سردتر، پیشبینی مصارف گاز بهویژه در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده بسیار متفاوت شده است.
معاون وزیر نفت در امور گاز با تأکید بر حفظ پایدار جریان گاز در همه بخشها، بهویژه بخش خانگی گفت: از ابتدای آبان و با ورود جبهه هوای سرد به کشور، در ۱۱ استان شمالی شاهد کاهش حدود ۱۲ درجهای دما هستیم و این اتفاق بیسابقه در این زمان از سال، سبب افزایش مصرف گاز شده است.
کنترل مشترکان بد مصرف با راهکارهای قیمتی
جریمه پر مصرفها یکی از راهکارهایی که میتواند به عنوان یک عامل بازدارنده به کار گرفته شود، سیاستهای قیمتی است؛ این موضوع به اندازهای حائز اهمیت است که اخیراً رضا نوشادی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز گفته است سال گذشته ۴ همت از ۸ همت درآمد شرکت ملی گاز از محل گاز خانگی و تجاری به مردم پاداش صرفهجویی داده شد، اما از سوی دیگر از پرمصرفها، حداقل دهکهای ۸ تا ۱۰ جامعه هم انتظار میرود که قیمت واقعی گاز را بپردازند.
نوشادی با بیان اینکه باید برای بدمصرفها قیمت گاز را واقعی کنیم و حتی صنایع نیز قیمت واقعی گاز را پرداخت کنند، گفت: اکنون صنایعی مثل فولاد، سیمان و یا پتروشیمی درآمد بالایی دارند بنابراین باید قیمت واقعی گاز را بپردازند، زمانی فولاد و پتروشیمی به گاز ۱۷ سنتی معترض بودند و آن را تا متر مکعبی ۱۳ سنت، ۱۰ سنت و در نهایت ۷ سنت رساندند و اکنون بهای گاز ۵ هزار تومان در هر متر مکعب است و این در حالی است که شرکت ملی گاز از هر کدام از این صنایع هزاران میلیارد تومان طلبکار است که پرداخت نمیکنند.
حال بد پتروشیمیها از ناترازی گاز
احمد مهدوی ابهری دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی در رابطه با محدودیت گاز پتروشیمیها به خبرنگار مهر میگوید: سرمای زود هنگام در برخی از استانها و با توجه به اینکه در ماه آبان هستیم موجب ایجاد محدودیت برای شرکتهای پتروشیمی شده است.
وی ادامه داد: به دلیل برودت هوا محدودیتهای گازی برای ما آغاز شده است و برخی از پتروشیمیها کاملاً از مدار خارج شده اند و برخی تنها با یک فاز مشغول به فعالیت هستند.
مهدوی ابهری با اشاره به آغاز زود هنگام محدودیتها ی گازی خاطر نشان کرد: در چنین شرایطی به نظر میرسد عدم النفع ما بیشتر از سال گذشته باشد به طوری که سال گذشته ۷۵۰ میلیون دلار عدم النفع داشتیم و بخش اعظمی از صادرات و ارزآوری کاهش پیدا کرد و امسال هم این عدم النفع بیشتر میشود.
به گفته وی متأسفانه ما باید زود تر فکری به حال این مسئله میکردیم و در در مواردی نظیر صرفه جویی، واردات از همسایگان و..... صورت میگرفت و صرفه جویی آنطور که باید انجام نشد به همین علت پتروشیمیها در حال زیان هستند؛ مخصوصاً پتروشیمیهایی که از خوراک گاز استفاده میکنند.
مهدوی خاطر نشان کرد: ما برای جلوگیری از قطعی گاز در میادین گازی سرمایه گذاری کردیم و امیدواریم با چنین اقدامی دیگر شاهد کمبود گاز در واحدهای پتروشیمی نباشیم.
خرید گاز از مردم برای تأمین گاز پتروشیمیها در یک استان اجرا میشود
وی افزود: اقدامی در دستور کار داریم که مشترکان خانگی در فصل سرد سال نسبت به سال گذشته صرفهجویی داشته باشند، گاز صرفهجویی شده به قیمت خوراک پتروشیمی خریداری میشود و این پول به جیب مردم میرود. این طرح به صورت پایلوت در یک یا دو استان کرمانشاه و خراسان در حال پیگیری هستیم و در صورتی که موفق باشد در سایر استانها نیز اجرایی میشود.
مهدوی ادامه داد: در صورت اجرایی شدن این طرح اگر مشترکی سال گذشته هزار متر مکعب مصرف داشته است و اکنون با صرفهجویی به ۵۰۰ متر مکعب رسیده است گاز صرفهجویی شده به ازای هر متر مکعب بین ۴ تا ۵ هزار تومان خریداری میشود. اگر در دو طرح پایلوت موفق شویم این اقدام را در تمامی استانهای سردسیر اجرا میکنیم، چراکه خرید گاز با قیمت مناسب مردم را ترغیب به صرفهجویی میکند.
وی ادامه داد: اکنون برخی از واحدها از مدار خارج شده اند و پیش بینی میکنیم در فصل سرد واحدهای گازی تماماً از مدار خارج شوند
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی اضافه کرد: سرمایه گذاری در میادین در برخی از شرکتهای پتروشیمی که پیگیر آن هستند به انتهای کار رسیده است و وزارت نفت و هیأت مدیره شرکت ملی نفت مصوب کرده اند و هفته آینده در شورای اقتصادی میشود و سپس مراحل اجرایی آن آغاز میشود.
بر اساس این گزارش، ناترازی گاز مسئله جدیدی نیست و طی سالهای اخیر بیش از پیش نمود پیدا کرده است به همین دلیل دولت چهاردهم از همین ابتدای کار باید راهکارهایی نظیر ذخیره سازی توسط پتروشیمیها و صنایع که در دولت قبل هم مطرح شد در پیش گیرد، اما آنطور که گفته میشود راه پر پیچ و خمی دارد به همین جهت باید علاوه بر راهکارهایی نظیر ذخیره سازی و توسعه میادین گازی توسط صنایع و پتروشیمیها راهکارهای قیمتی برای مشترکان را باید در نظر گرفت تا علاوه بر مدیریت مصرف بیش از پیش بازدارندگی ایجاد کند.