رئیس مجلس با بیان اینکه براساس بیانات مقام معظم رهبری که تأکید دارند جوان پیشرو، متدین، انقلابی، مؤمن و خلاق باید از مسیری که می‌رود، شناخت دقیقی داشته باشد، اظهار کرد: جبهه مقاومت صرفاً جنوب لبنان نیست و این تنها یکی از مصادیق آن است و جبهه مقاومت صرفا شلیک موشک نیست بلکه موشک یکی از ابزارهای مقاومت است.
قالیباف در ادامه با بیان اینکه در کنار بُرد تأثیرگذاری ۲ هزار کیلومتری موشک‌هایمان نیاز به بُرد اقتصادی نیز داریم، عنوان کرد: متأسفانه اندازه بُرد موضوعات اقتصادی ما هم اندازه موشک‌هایمان نیست است. این در حالی است این موضوعات باید حتماً به سرعت بر هم منطبق و به یک اندازه شوند. وی در ادامه تأکید کرد: با این نگاه، اگر موضوع مقاومت موضوع نخست هر کسی نباشد، یعنی نمی‌خواهد در جبهه حق قرار بگیرد و حتی اگر قرار هم بگیرد معلوم است مرد میدان نیست که هزینه آن را بدهد زیرا جبهه حق هزینه دارد و باید هزینه آن را پرداخت.
صحبت هایی که این سوال را پیش می کشد که چرا برد اقتصاد ما هنوز به برد موشک هایمان نرسیده است؟
وضعیت کلی اقتصاد ایران
وضعیت اقتصادی ایران، تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی، از جمله تحریم‌ها، نوسانات قیمت نفت و تورم قرار دارد. ایران به عنوان یک کشور با درآمد متوسط طبقه‌بندی می‌شود، اما تحریم‌ها، تورم و دستمزدهای راکد قدرت خرید را کاهش داده است. بانک جهانی تأکید می‌کند که در سال‌های اخیر، کشور با نرخ تورم بالای ۴۰ درصد مواجه بوده که بر درآمد واقعی تأثیر گذاشته است؛ اما این عدد در سال ۲۰۲۳، ۴۵۰۲.۵ تخمین زده می‌شود.
ابرابری در ایران مسئله‌ای قابل توجه است که با تورم و تحریم‌های اقتصادی تشدید شده است. تلاش‌های دولت برای کاهش این وضعیت از طریق سوبسید و یارانه‌ها تنها تا حدی موفق بوده، چراکه فقر همچنان یک مشکل گسترده باقی مانده است. کشور با سطح بالای فقر دست‌وپنجه نرم می‌کند که ناشی از تحریم‌ها، تورم و نبود ایجاد شغل‌های پایدار است. البته نرخ بیکاری در ایران در سال ۲۰۲۳ کاهش یافت و به ۹.۱ درصد رسید که پیشرفت ایران در این زمینه را نشان می‌دهد اما هنوز فرصت برای بهبود بسیار است.
ایران همچنین با چالش‌های جدی محیط‌زیستی مانند آلودگی هوا، نشست زمین به دلیل برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، جنگل‌زدایی و خشکسالی‌های شدید روبه‌رو است. مساحت جنگل‌ها بدون تغییر قابل توجهی، ۶.۶ درصد از کل سرزمین باقی مانده است. این مسائل بر بهره‌وری کشاورزی و توسعه شهری تأثیر منفی گذاشته‌اند. تغییرات اقلیمی و مدیریت ضعیف آب مشکلات را تشدید کرده و باعث افزایش خشکسالی‌ها شده است. انتشار گازهای گلخانه‌ای سرانه در سال ۲۰۲۰ در ایران، ۷.۱ تن متریک (۷.۱ هزار کیلوگرم به ازای هر نفر) بوده است.
چرا اقتصاد مانند موشک سازی نیست؟
مهدی پازوکی، اقتصاددان و استاد دانشگاه، معتقد است که دلایل ساختاری و مدیریتی مانع از پیشرفت اقتصادی ایران هم‌پای پیشرفت‌های نظامی، به ویژه در حوزه موشکی شده است. او بر این باور است که مشکل اصلی اقتصاد ایران، عدم تخصص و تجربه در مدیریت‌های کلان اقتصادی و تصمیم‌گیری‌های سیاسی است که به جای منافع ملی، بیشتر به منافع گروهی وابسته است. از نظر او، نبود برنامه‌های توسعه‌ای پایدار و نادیده گرفتن حکمرانی خوب، علت بسیاری از مشکلات کنونی است. در حالی که ایران در عرصه نظامی توانسته است با پیشرفت در تکنولوژی‌های موشکی و نفوذ منطقه‌ای جایگاه خود را تقویت کند، همین نگاه استراتژیک به اقتصاد به‌کار گرفته نشده است.
به اعتقاد پازوکی، اقتصاد ایران به جای این که به شکل مستقل مدیریت شود، به سیاست وابسته شده است؛ به این معنا که تصمیم‌های اقتصادی تحت تأثیر سیاست‌های کلان داخلی و خارجی، مانند تحریم‌ها، قرار گرفته و عملاً برنامه‌ریزی بلندمدت مختل شده است. از دیدگاه او، برنامه‌ریزی اقتصادی باید بر پایه‌ی نیازهای توسعه‌ای و تقویت زیرساخت‌ها و تولید شکل بگیرد، نه این که اولویت‌ها و منابع محدود صرف پروژه‌های بی‌ثمر و یا پرهزینه شوند. او اشاره می‌کند که رویکردهای مدیریتی فعلی، همچون تکیه بر رانت، عدم شفافیت و نبود تخصص، نه‌تنها مانع از پیشرفت اقتصادی شده بلکه افزایش تورم، کاهش قدرت خرید مردم و نارضایتی عمومی را نیز تشدید کرده است.
تاکید دولت جدید بر اقتصاد
در این میان به نظر می رسد دیدگاه ها درباره اولویت دادن اقتصاد تغییر کرده است. دولت کلیات بودجه ۱۴۰۳ را آماده کرده است. یکی از مسائل بسیار مهم، تمرکز دولت فعلی بر توسعه اقتصادی و کنترل تورم در اقتصاد ایران است. موضوعی که طی سالیان گذشته به مشکلی بزرگ برای اقتصاد ایران تبدیل شده است.
در همین راستا نیز تحقق بودجه بدون نفت، مهم‌ترین و کلیدی‌ترین مسیر برای رسیدن به توسعه مناسب اقتصادی و همچنین کنترل فشارهای هزینه‌ای بر اقتصاد کشور به شمار می‌رود. بررسی کلیات لایحه بودجه۱۴۰۳، برخی نکات کلیدی و مثبت را روشن می‌کند. کاهش تراز عملیاتی، افزایش درآمدهای مالیاتی و وصل شدن درآمدهای نفتی به توسعه ازجمله جنبه‌های مثبت لایحه بودجه سال آینده به شمار می‌روند. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مثبت بودجه سال آینده، کاهش کسری تراز عملیاتی است. با توجه به افزایش درآمدهای پایدار بودجه، کسری تراز عملیاتی با کاهش ۳۲/۳درصدی از ۴۵۴/۷ هزار میلیارد تومان به ۳۰۷/۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است./ آرمان امروز