بازارهای مالی در همه جای دنیا متأثر از رخدادهای سیاسی در خارج و داخل کشورها هستند و ایران نیز از این مسأله مستثنی نیست، اما اتخاذ سیاستهای درست سبب میشود تا تکانههای سیاسی تأثیر عمیقی بر زیرساختهای اقتصادی نگذارد.
از آنجا که طی یکسال گذشته کشورمان با رخدادهای سیاسی و نظامی بسیاری روبهرو شد و هرکدام از این موارد میتوانست بحرانهای جدی برای ساختار اقتصادی ایجاد کند، اما در این میان، نشر دادههای خبری غیرواقعی توسط جریانهای رسانهای مخالف و معاند نظام جمهوری اسلامی ایران سبب شکلگیری انتظارات تورمی در بازارهای مالی کشورمان شد. اولین تأثیر این روند نامطلوب، فراهم شدن نوسان افزایش نرخ ارز برای مدتی کوتاه است که به مرور زمان قیمتها به حالت قبل از رخدادهای بهوجود آمده برمیگردند. فعالان اقتصادی معتقدند در چنین شرایطی، یکی از تدابیر راهبردی که میتواند از رشد فوارهای قیمتها و بهوجود آمدن انتظارات تورمی جلوگیری کند، مدیریت منطقی عرضه و تقاضا است. همچنین آنچه حائز اهمیت بوده، اینکه نرخ در شرایط مذکور غیرواقعی بوده و توصیه میشود متقاضیان واقعی از خرید و فروش در این شرایط تا حد امکان خودداری کنند.
پاسخگویی به تقاضا؛ بدون ارزپاشی
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین به «ایران» گفت: طی یکسال گذشته تاکنون اتفاقات بیشماری برای کشور رخ داد که هرکدام به تنهایی میتوانست سبب فروپاشی اقتصاد و بخصوص بازار ارز شود، اما دولت و بانک مرکزی توانستند با سیاستهای درست، بازار ارز را مدیریت کنند. حریری با بیان اینکه توانایی مسئولان امر برای مدیریت بازار ارز در رخدادهای سیاسی و نظامی بر کسی پوشیده نیست، افزود: ریشه این موضوع را باید در مسائل قبل از اتفاقات سیاسی و نظامی مشاهده کرد. بانک مرکزی از مدتی قبل بدون ارزپاشی و کنترل ترازنامههای بانکی و در عین حال نیز فروش خوب نفت که دست بانک مرکزی را برای برداشتن گامهای بلند باز کرده، توانسته بازار ارز را در مدیریت عرضه و تقاضای ارزی کنترل کند.
رئیس اتاق ایران و چین با تأکید بر موفقیت دولت در پاسخگویی به تقاضاهای ارزی بیان داشت: براساس آمار رسمی که طی چند یکسال اخیر درخصوص تأمین نیازهای ارزی بخش مختلف توسط بانک مرکزی ارائه شده، شاهدیم که روندی صعودی در این خصوص داشتهایم و این مسأله همچنان تداوم دارد. همچنین آنچه حائز اهمیت بوده، اینکه نرخ در شرایط مذکور غیرواقعی بوده و توصیه میشود متقاضیان واقعی از خرید و فروش ارز در این شرایط تا حد امکان خودداری کنند.
الزام بازنگری در روند قیمتگذاری
کیوان کاشفی عضو هیأت رئیسه اتاق ایران، یکی دیگر از فعالان اقتصادی به «ایران» گفت: در حوزه سیاست ارزی ما غیر از تزریق ارز توسط بانک مرکزی، سیاست دیگری نداریم که باید با برنامهریزی اصولی و اتخاذ روشهای دیگری غیر از این بتوانیم انتظارات تورمی و افزایش قیمتها را در شرایط خاص و بحرانی که همه کشورها با آن مواجه میشوند، به حداقل برسانیم.
کاشفی بیان کرد: یکی از راهحلهایی که به صورت علمی و اصولی در همهجای دنیا از آن استفاده میشود، نزدیک کردن قیمتها در بازار به یکدیگر است، چرا که ارز چندنرخی در مواقع بحران کشور را با مشکل مواجه کرده و دست سیاستگذار را برای هر عملی میبندد و در عین حال سبب ایجاد رانت برای افراد سودجو میشود. عضو هیأت رئیسه اتاق ایران اظهار داشت: مسأله بعدی مؤثر در انتظارات تورمی و ایجاد قیمتهای غیرواقعی در بازار ارز که ریشه در قیمتگذاری هم دارد، مدیریت عرضه و تقاضاست. در سالهای گذشته با توجه با پیشرفتهایی که در حوزههای مختلف اقتصادی داشتهایم، اکنون دادههای آمارهای مشخصی داریم که اگر بتوانیم با استفاده درست و بموقع از این دادهها، نظام عرضه و تقاضا را تنظیم کنیم، بهطور یقین در مواقع خاص که با رخدادهای مختلف سیاسی و نظامی روبهرو میشویم، استفاده منطقی از ذخایر ارزی میتواند آثار احتمالی این مسائل را به حداقل برساند.