در روزهای اخیر برخی رسانهها مدعی شدهاند که قیمت تمامشده لوازم خانگی ایرانی گرانتر از برندهای جهانی است یا لوازم خانگی در بازار ایران قیمتی بالاتر از قیمت لوازم خانگی در کشورهای همسایه مانند امارات دارد. در این زمینه باید گفت که متأسفانه گویندگان بدون آشنایی و دانش کافی درخصوص شرایط حاکم بر تولید داخلی، اظهارنظرهای غیرکارشناسانهای ابراز میکنند که موارد ذیل در این خصوص به عرض میرسد.
در یک دهه اخیر شاهد رشد روزافزون دانش و تکنولوژی در صنعت لوازم خانگی هستیم. در سایه سرمایهگذاریهای قابل توجه، ارتباط با شرکتهای پیشرو و تلاش متخصصان داخلی، امروز فاصله محصولات تولید داخل در صنعت لوازم خانگی با محصولات شرکتهای طراز اول بسیار کاهش یافته است. این صنعت به عنوان یکی از صنایع پیشران کشور، نه تنها توانسته است نیازهای مصرفکننده داخلی را در شرایط پیچیده تحریمی برآورده کند، بلکه با تعمیق داخلیسازی قطعات مورد استفاده صنعت، به اشتغالزایی پایدار کشور کمک شایانی کرده است. شرکتهای تولیدکننده داخلی امروز صاحب تکنولوژی و دانش فنی لازم برای تولید انواع لوازم خانگی مورد نیاز کشور هستند و آمادگی خود را جهت مباحثه یا مناظره علمی در این خصوص اعلام میدارند. ایجاد شرکتهای دانشبنیان در این حوزه و همکاری با مراکز علمی کشور در جهت توسعه صنعت، گواه دیگری بر این مدعاست. ادعا شده است که مشتری نیاز خود را از طریق کالای ارزان قاچاق تأمین میکند! ابراز چنین مطلبی از سوی یکی از مسئولان اتحادیه فروشندگان بسیار جای تأمل و البته تأسف دارد. دوستان که باید متولی نظارت بر صنوف زیرمجموعه خود باشند تا از بروز آشفتگی در بازارها در اثر فروش کالای قاچاق جلوگیری به عمل آید، حال کمکاری و ضعف مدیریت خود را با رفتار مصرفکننده توجیه میفرمایند!
پرواضح است که نه تنها در ایران، بلکه در هر کشور دیگری مقوله قاچاق همچون غده سرطانی در اقتصاد است که به چرخه تولید داخلی، اشتغالزایی و بسیاری مؤلفههای حیاتی ضربه خواهد زد. اینکه خرید کالای ارزانتر قاچاق به عنوان یک برهان مطرح شود جای بسی تأسف است.
از سوی دیگر، ارزانتربودن کالای قاچاق امری بسیار بدیهی است که هر فعال کمتجربه اقتصادی از دلایل آن آگاه است، اما برای شفافسازی ذهن دوستان در اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی برخی از موارد را بر میشمارم:
کالای قاچاق از پرداخت ١٠ درصد مالیات بر ارزشافزوده معاف است، حال آنکه تولیدکننده داخلی ملزم به پرداخت است.
کالای قاچاق معاف از هرگونه عوارض ورودی گمرکی است، حال آنکه تولیدکننده داخلی پس از طی مسیرهای طولانی و پیچیده واردات قطعات، ملزم به پرداخت حقوق ورودی گمرکی است و این اختلاف قابل توجهی در قیمت تمامشده کالای قاچاق ایجاد میکند.
از دیگر سو، ارز مورد استفاده برای تأمین کالای قاچاق در بسیاری موارد، ارز حاصل از صادرات برخی کالاهای خاص است، با این فرض کالای قاچاق با وجود ارزانتربودن از کالای داخلی، با سودهای بسیار بالا در بازار به فروش میرسد.
اگر به موارد فوق هزینههای خدمات پس از فروش، کانالهای توزیع و سایر هزینههای وارد به تولیدکنندگان داخلی را اضافه کنیم، اختلاف قیمت کالای ایرانی با قاچاق باید به مراتب بیشتر باشد.
در پایان تقاضا دارد دوستان با تحلیلهای نابجا بر فشارهای روزافزون بر تولید نیفزایند.
حسین رمضانزاده - عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران