تعطیلی شنبهها به جای پنج شنبه، مدتی است موضوع داغ نمایندگان مجلس شده است؛ اغلب نمایندگان ملت در مجلس و حتی نمایندگان پارلمان بخش خصوصی تاکید دارند بهمنظور همگامسازی با بازارهای جهانی و درراستای اینکه در بیش از ۷۰ درصد کشورهای دنیا، «شنبه» بهعنوان یکی از روزهای تعطیل رسمی آنها به حساب میآید بنابراین بهتر است در ایران نیز روز شنبه پس از جمعه آنطور که قرار است در هفته ۲ روز به عنوان تعطیلی رسمی در نظر گرفته شود، برای تصویب مورد موافقت قرار گیرد. در بسیاری از کشورهای جهان، تعطیلات رسمی به دو روز در هفته محدود میشوند و این باعث میشود شهروندان فرصت بیشتری برای تعامل با خانواده، رسیدگی به امور شخصی و تفریح داشته باشند.
حتی کشورهای اسلامی مثل ترکیه، سوریه و پاکستان سالها است که تعطیلات پایان هفته خود را به شنبه و یکشنبه منتقل کردهاند و به تازگی امارات متحده عربی نیز این هماهنگی تعطیلات را با دنیا انجام داده و حتی زمزمههایی مبنی بر پیوستن عربستان نیز به این جرگه به گوش میرسد که به صورت تغییر روزهای تعطیل خود، این هماهنگی با دنیا را انجام دهد.
اما مصوبه اخیر کمیسیون اجتماعی مجلس، موجی از غم را بر دل بخش خصوصی را نشانده است. آنها معتقدند که با این اتفاق، حالا فاصله ما با اقتصاد دنیا ۴ روز میشود و به جای اینکه عقبماندگیها را جبران کنیم، بیشتر از دنیا عقب میمانیم. بر همین اساس اتاق بازرگانی تهران در بیانیهای در مورد افزودن روز پنجشنبه (به جای شنبه) به تعطیلات پایان هفته عنوان کرد که تصمیمی گرفته شده که نشانه عدم باور قلبی و ذهنی به بخش خصوصی است.
در بخشی از بیانیه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران آمده است:اسباب نگرانی است که نمایندگان مردم در کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، در تازهترین تصمیم خود با بیتوجهی به پیشنهاد منطقی، کارشناسانه و مبتنی بر منافع ملی که توسط فعالان اقتصادی و صاحبان کسبوکار در مورد تعیین روز شنبه به عنوان دومین روز تعطیلات پایان هفته ارائه شده بود، در اصلاح لایحه ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری با کاهش ساعات کاری هفته از ۴۴ به ۴۰ ساعت، روزهای کاری را نیز شنبه تا چهارشنبه و تعطیلات دو روزه پایان هفته را روزهای پنجشنبه و جمعه تعیین کردند.
چرا پنجشنبه انتخاب شد؟
حسین گودرزی، سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس در گفتوگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره دلیل انتخاب روز پنجشنبه و جمعه به عنوان روزهای تعطیلی، میگوید: یکبار شنبه را مصوب کردیم و پیشنهاد ارائه شده به کمیسیون بود. بعد دیدیم مقاومتهایی وجود دارد و به همین دلیل کمیسیون اصلاح کرد و قرار شد مراعا بگذاریم. به این ترتیب، دو روز در هفته را تعطیلی اعلام کنیم و بعد به تشخیص دولت، عمل شود. وی در پاسخ به این پرسش که مقاومت از کجا وجود داشت، میافزاید: بالاخره برخی از نمایندگان مخالف بودند و احساس کردیم در مجلس رای نمیآورد و اصل موضوع، فدای فرع میشود. اصل کار خیلی مهم است. هم یک روز تعطیلی، یعنی ۵۲ روز به تعطیلات کشور اضافه میشود و هم هر ماه ۱۶ ساعت ساعت کاری کم میشود.
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس تصریح میکند: بالاخره استانداردهای جهانی را ما باید در نظر بگیریم و نیز رفاه حال افراد و خانوادهها را. بنابراین این اصل خیلی مهم است. اما اینکه روز پنجشنبه یا شنبه تعطیل باشد، فرع داستان است. با این حال، خلیل بهروزیفر، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در گفتوگویی درباره دلیل مصوبه تعطیلی پنجشنبهها گفته، ما موافق تعطیلی شنبه بودیم. دلیل مربوط به فشارها به مجلس و دولت برای تعطیل نشدن روز شنبه، مربوط به مبحث تاریخی یهودیان است.
چرا شنبه بهتر است؟
پیش از این نیز در همین راستا انجمن اقتصاد ایران از مجلس و سایر نهادهای تصمیمگیر درخواست کرده بود با تعطیلی شنبهها، روزهای کاری مشترک با دنیا به جای سه روز به چهار روز در هفته افزایش یابد. به گفته این انجمن این امر باعث کاهش هزینههای مبادله و زیان اقتصادی تعطیلات، مبادلهپذیر کردن بیشتر خدمات، کاهش انزوا، افزایش بهرهوری و فراهمسازی زمینههای پیشرفت به واسطه ارتباط موثرتر در آینده پیشرو با دنیا است؛ با تبعیت از آموزههای دانش اقتصاد تاکید میشود افزایش روزهای کاری مشترک با دنیا اثرات سرریز مثبت متعدد از جمله هماهنگی زمانی ارتباطات اقشار جامعه همچون صنعتگران، سرمایهگذاران، صادرکنندگان، واردکنندگان و کلیه بازیگران بخش خصوصی و بنگاهها، دانشگاهیان، نیرویکار، دستگاههای دولتی و در رأس آن دیپلماسی خارجی، بانکها و همچنین همراهی بیشتر با تغییر و تحول اقتصادی دنیا و عقبنماندن، دسترسی بیشتر به بازارهای جهانی، بینالمللی شدن بازارها از جمله بازار سرمایه و بورس را به همراه دارد.
این انجمن از مجلس و سایر نهادهای تصمیمگیر درخواست کرد با تعطیلی شنبهها، روزهای کاری مشترک با دنیا به جای سه روز به چهار روز در هفته افزایش یابد؛ گرچه حالت بهینه ۵روز مشترک کاری است، اما با توجه به ملاحظات مذهبی به حداقل ۴ روز مشترک باید اکتفا کرد تا زمینه پیشرفت کشور را فراهم آورد.
فرشاد پرویزیان،نایب رئیس انجمن اقتصاددانان ایران در گفت و گو با روزنامه آرمان امروز ضمن تاکید روی درخواست این انجمن گفته بود: برای توضیح این مشکل باید نگاهی به تعطیلات در جهان داشته باشیم. در دنیا به طور معمول از هفت روز هفته دو روز تعطیلی دارند که شنبه و یکشنبه است. اما در ایران دو روز تعطیلی ما جمعه و پنجشنبه است که با جهان متفاوت است و این امر باعث می شود تا از هفته ۷ روز چهار روز را عملا تعطیل باشیم. پرویزیان افرود: با این شرایط، هر ارتباطی در عالم تجارت به دلیلی عدم تطبیق تعطیلات قطع است. منطقی آن است که تعطلیات منطبق باشد.
رئیس انجمن اقتصاددانان ادامه داد: البته آنچه اقتصاد دانان روی آن تاکید می کنند با فرض ثبات شرایط است. برای مثال، وقتی شما از افزایش تقاضا صحبت می کنید با فرض ثبات شرایط دیگر است، اما اگر در حافظه انتظارات تورمی داشته باشید نتایج متفاوت است. مساله تغییر تعطیلات نیز با فرض این است که با دنیا ارتباط داریم یا نه! اگر همچنان تحریم باشیم فرقی نمی کند چه روزی تعطیل باشد. بنابراین این با فرض ارتباط با جهان است.