کمبود ناوگان عمومی در طول سال در بخشهای مختلف جادهای، ریلی و هوایی مشکلاتی را برای متقاضیان بهوجود آورد و بعضاً برخی مسافران نتوانستند برای زمان مورد نظر، بلیت تهیه کنند یا اینکه بلیت عرضه شده قیمتی بالاتر از نرخهای مصوب داشت. با نزدیک شدن به نوروز و افزایش تقاضای سفر در 10 روز آخر اسفند ماه نگرانی مردم از اینکه نتوانند برای سفر خود بلیت تهیه کنند بیشتر شده است. هر چند هنوز فروش بلیت سفرهای نوروزی در بخش جادهای و هوایی شروع نشده اما عرضه بلیت قطار برای نوروز، موجب نارضایتی متقاضیان شده. هفته گذشته یک روز قبل از آغاز فروش بلیت قطار برای نوروز، راهآهن عرضه بلیتهای نوروزی را اعلام کرد و صددرصد این عرضه اینترنتی بود اما متقاضیان نتوانستند بلیتی خریداری کنند و در یک ساعت بلیتها نایاب شد. کمبود و فرسودگی ناوگان مهمترین علت نابرابری عرضه و تقاضاست. اما با توجه به افزایش تقاضا در نوروز، متولیان بخش حمل و نقل از تدارکات ویژه برای پاسخ به تقاضای سفر در تعطیلات پیش رو خبر دادهاند.
با توجه به افزایش تقاضا برای خرید بلیت قطار، اتوبوس و هواپیما، تأمین ناوگان مهمترین برنامه بخش حمل و نقل برای پاسخ به این تقاضا از اواخر اسفند تا نیمه فروردین ماه است.
افزایش مسافران ریلی
سید میعاد صالحی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راهآهن از عبور تعداد سالانه مسافران ریلی از مرز ۳۰ میلیون خبر داد و تا پایان سال به عدد جابهجایی حدود ۳۲ میلیون نفر مسافر دست پیدا میکنیم.
مدیر عامل راهآهن ادامهداد: با هدفگذاریهای انجام شده و در صورت تأمین مالی از قبیل تهاتر نفت و تأمین مالی از محل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید تلاش میکنیم در سه سال آینده به عدد ۴۰ میلیون مسافر سالانه برسیم.
معاون وزیر راه ایمنی بالا، سهولت سفر و قیمت پایین قطار را سه عامل تقاضای بسیار زیاد مردم برای سفر با قطار ذکر کرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه حوزه مسافری در زیان است، افزود: ۱۴ سال قبل، حدود ۲ هزار واگن مسافری در شبکه ریلی وجود داشت که اکنون به کمتر از هزار دستگاه کاهش یافته است و ما شبانهروز در حال تلاش هستیم حوزه ناوگان را تقویت کنیم.
صالحی گفت: حوزه مسافری ریلی زیانده شده و قیمت بلیتها فاصله قابل توجهی با قیمت تمام شده دارد و معتقدیم باید مشوقهای مالی لازم به حوزه مسافری ریلی از سوی دولت پرداخت شود تا اقتصاد حمل و نقل ریلی مسافری بتواند مانا و سودده باشد، در غیر این صورت روند فرسایشی ناوگان ریلی مسافری ادامه خواهد یافت.
فروش بلیت با قیمت مصوب
بر اساس اعلام بخشهای مختلف حمل و نقل، قیمت بلیت ناوگان عمومی در نوروز امسال افزایش نخواهد یافت و بلیتها باید بر اساس قیمتهای مصوب فروخته شود.
داریوش باقر جوان، معاون مسافری سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای در گفتوگو با «ایران» گفت: قیمت بلیت اتوبوس را ستاد تنظیم بازار تعیین میکند و تا کنون هیچ مجوزی برای افزایش قیمت بلیت از طرف این ستاد صادر نشده است.
به گفته باقرجوان، شرکتهای اتوبوسرانی با توجه به افزایش هزینهها، خواهان افزایش قیمت بلیت اتوبوس برای نوروز هستند اما تا کنون تصمیمی برای افزایش قیمت اتخاذ نشده است.
وی همچنین از تأمین ناوگان فوقالعاده برای سفرهای نوروزی خبر داد و گفت: 7500 اتوبوس سفر بین شهری با مسافت زیاد را انجام میدهند و حدود 4 هزار اتوبوس هم برای سفرهای نزدیک در نظر گرفته شده است.
5 درصد افزایش تقاضا
سید کمال هادیانفر، معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی در دومین جلسه ستاد سفرهای نوروزی گفت: با توجه به آمار سفرها و میزان تقاضا در نوروز گذشته، برای سفرهای نوروز ۱۴۰۳، با توجه به اینکه سفرهای نوروزی با ایام مبارک ماه رمضان همزمان شده است، ۳ تا ۵ درصد افزایش پیشبینی میشود.
هادیانفر با تأکید بر توزیع عادلانه بلیت و دسترسی راحت مردم به خدمات حملونقل گفت: همه بلیتها نباید در یک روز خاص عرصه شوند، بلکه ۲۰ تا ۳۰ درصد بلیتها قبل از ۴۸ یا ۲۴ ساعت هر روز ارائه شود و تا آخرین روز ایام طرح نوروزی بلیت وجود داشته باشد. ۶۰ تا ۷۰ درصد بلیتها نیز باید بهصورت رفت و برگشت به فروش برسد.
در بخشهای هوایی و جادهای، زمان فروش بلیتهای نوروزی بیستم اسفند اعلام شده است، افزایش زمان فروش بلیت، دسترسی مردم برای خرید را افزایش میدهد؛ همچنین همزمانی فروش اینترنتی و حضوری، راهکار دیگری است که فعالان حوزه حمل و نقل اجرای آن را موجب پاسخ به تقاضای بیشتری میدانند.
ممنوعیت فروش چارتری
در بخش هوایی، فروش چارتری بلیت یکی از معضلات اصلی کمبود عرضه بلیت و افزایش نامتعارف قیمت است. در حالی که بلیت هواپیما تابع نرخ مصوب است اما فروش چارتری آژانسها و شرکتهای چارترکننده با خرید یکجای بلیت در مقاصد پرتقاضا و عرضه آن در زمان اوج سفر، باعث ایجاد به اصطلاح بازار سیاه در این حوزه شدهاند.
اکنون به گفته معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی، فروش چارتری بلیت هواپیما برای سفرهای داخلی و سفرهای بینالمللی مقاصد زیارتی بویژه نجف انجام نشود. معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: بازرسی وزارت راه و شهرسازی در خصوص نحوه فروش عادلانه و قیمت دولتی بلیتهای هواپیما نظارت لازم را خواهند داشت.
وی ادامه داد: با سرعت بالا باید زیرساختها و سامانهها مهیا شود تا آمادگی کامل برای حوادث پیشبینی نشده داشته باشیم. معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی گفت: در ایام نوروز کارت جایگاههای سوخت فعال شود تا تأمین سهمیه سوخت سهل و راحت باشد.
تشدید نظارتها در ایام نوروز
حمیدرضا شهرکی معاون حملونقل سازمان راهداری و حملونقل جادهای از آمادگی بیش از ۱۰ هزار نیروی راهدار برای ارائه خدمات در سفرهای نوروزی خبر داد و گفت: بیش از هزار دوربین ثبت تخلف در جادهها نصب شدهاست.
حسین مذنب مدیرکل بازرسی، ارزیابی عملکرد و حقوق شهروندی وزارت راه و شهرسازی نیز گفت: بازرسی و نظارتها در ایام نوروز برای اجرای هرچه بهتر طرح نوروزی و سفرهای ایمن برای مسافران تشدید میشود.