سیستان و بلوچستان بیش‌از 22 سال است درگیر پیامدهای تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های مزمن و کمبود شدید منابع آبی است و در میان استان‌های کشوراز کمترین میزان بارش‌ها برخوردار بوده که مشکلات فراوانی را برای مردم به دنبال داشته است.
تابستان امسال شاهد مشکل تأمین آب در زاهدان و شهرهای شمالی استان بودیم. دولت برای مدیریت بحران طرح‌های متعددی را در قالب برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت به اجرا گذاشته است. یکی از این طرح‌ها شیرین‌سازی آب چاه نیمه‌های دشت هامون در منطقه سیستان است. اکنون شمارش معکوس برای بهره‌برداری از بزرگ‌ترین آب شیرین کن خاورمیانه در سیستان و بلوچستان آغاز شده است. درحال حاضر بخش مهمی از سازه‌های اجرایی طرح احداث و نصب شده و بخشی از تجهیزات مورد نیاز برای شیرین‌سازی از مرزهای غربی کشور وارد و هم‌اکنون به کارگاه و کارخانه آب شیرین کن رسیده است.
علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو روز گذشته در سفر به سیستان و بلوچستان از بزرگ‌ترین آب شیرین کن خاورمیانه خشکی در این استان بازدید کرد و در جریان آخرین وضعیت راه‌اندازی این طرح بزرگ قرار گرفت.
وزیر نیرو گفت: شیرین‌سازی ۱۰۰ هزار مترمکعب در شبانه‌روز در طرح تأمین آب اضطراری سیستان و زاهدان در دستور کار است.
وی افزود: با توجه به شرایط آبی منطقه و محدودیت‌های موجود در تأمین آب شرب سیستان و زاهدان، وزارت نیرو از سال گذشته تمامی تلاش خود را برای تأمین منابع آب جایگزین به‌کار گرفته است.
وی با بیان اینکه در این زمینه بسته‌ای از برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طراحی شده است، افزود: طرح تأمین آب اضطراری از دشتک در همین راستا و به دلیل ضرورت تأمین آب از منابع موجود در منطقه تا زمان تکمیل طرح‌های میان‌مدت و بلندمدت، مطالعه و اجرا شده است.
محرابیان با اشاره به اینکه به منظور اجرای این طرح، احداث و آماده‌سازی دستگاه‌های آب شیرین کن در دستور کار قرار گرفت، گفت: شیرین‌سازی آب در دشت هامون هیرمند از طریق سیستم اسمز معکوس (RO) که جدیدترین روش شیرین‌سازی در دنیاست صورت می‌گیرد.
وی افزود: تجهیزات آب‌شیرین‌کن با توجه به شرایط تولید از خارج کشور تأمین می‌شود و در مجموع حدود ۱۰۰ هزار مترمکعب در شبانه‌روز شیرین‌سازی آب در این طرح صورت خواهد گرفت. وی خاطرنشان کرد: مدت زمان بهره‌برداری از طرح تأمین آب اضطراری منطقه سیستان و زاهدان با توجه به زمان تکمیل پروژه‌های دیگر، ۳ تا ۵ سال پیش‌بینی شده است، اما در صورت عدم تکمیل طرح‌های دیگر، قابلیت ادامه دار بودن را دارد.
محرابیان گفت: با تکمیل و تأمین آب سیستان از دریای عمان، این تأسیسات جمع‌آوری و در صورت لزوم به سایر نقاط، به منظور تأمین آب شرب منتقل می‌شود.
وزیر نیرو اعتبار در نظر گرفته شده برای طرح تأمین آب اضطراری سیستان و زاهدان را از محل تنش آبی حدود ۳ هزار میلیارد تومان اعلام و اظهار کرد: قرار است این طرح طی ۳ فاز به بهره‌برداری برسد.
حفر 15 حلقه چاه در منطقه حرمک
مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان نیز گفت: طرح تأمین آب اضطراری سیستان و زاهدان از سه راهی دشتک با برداشت آب از منابع آب زیرزمینی هامون هیرمند، حرمک، شیله و لواریاب از ابتدای آذر ماه سال گذشته در دستور کار شرکت آب و فاضلاب قرار گرفته بود.
وی در مورد این طرح افزود: به دلیل شرایط خاص آب در منطقه از لحاظ کیفیت برای ارائه خدمات مطلوب به مردم سیستان و زاهدان شیرین‌سازی با نصب دستگاه‌های آب شیرین کن به طرح اضطراری اضافه شد.
مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان از جمله اجزای طرح به حفر و تجهیز ۱۵ حلقه چاه در منطقه حرمک با امکان برداشت آب به میزان ۴۵۰ لیتر بر ثانیه اشاره کرد و گفت: این طرح در مدار بهره‌برداری است.
وی خاطرنشان کرد: حفر و تجهیز ۴۳ حلقه چاه در منطقه هامون هیرمند، با امکان برداشت آب(خام) با امکان یک‌هزار و ۲۰۰ لیتر بر ثانیه یکی دیگر از اجزای این طرح است.
قاسمی از حفر و تجهیز ۱۵حلقه چاه در منطقه شیله با امکان برداشت آب به میزان ۴۵۰ لیتر بر ثانیه یاد کرد و ادامه داد: حفر و تجهیز ۱۵ حلقه چاه در منطقه لواریاب با امکان برداشت آب به میزان ۴۰۰ لیتر بر ثانیه نیز از دیگر اقدامات انجام شده است.
وی به اجرای ۱۲۰ کیلومتر خط انتقال آب با لوله قطر ۲۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر اشاره کرد و افزود: تاکنون ۹۵ کیلومتر از این طرح اجرا شده است.