اطلاع رسانی تبلیغاتی
بازارهای مالی متفاوتی که در دنیای اقتصاد موردتوجه ویژه‌ای قرار گرفته‌اند، از جذاب‌ترین روش های سرمایه‌گذاری در دنیای امروز هستند. بورس یکی از این بازارها است. احتمالاً شما هم نام بازار مالی بورس را شنیده یا به عنوان یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای در آن فعالیت می‌کنید.
کاهش ریسک‌های احتمالی و رسیدن به سود حتی در شرایط نابسامان بازارها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. یکی از ابزارهایی که می‌تواند سرمایه‌گذاران را در این امر یاری کند، قرارداد اختیار معامله است. در مقاله پیش رو به تعریف و بیان کاربرد و انواع مختلف معاملات آپشن می‌پردازیم.
قرارداد اختیار معامله چیست؟
قرارداد اختیار معامله یا اصطلاحاً معاملات آپشن نوعی اوراق بهادار هستند که به‌مانند هر قرارداد دیگری بین دو طرف یعنی خریدار و فروشنده صورت می‌گیرد. به‌موجب این قرارداد، در صورت درخواست خریدار فروشنده ملزم به معامله‌کردن بخش معینی از مفاد قرارداد با قیمت معین شده در آن است. خریدار نیز می‌تواند در زمان مشخصی در آینده، قرارداد را با توجه به توافقاتی که بین دو طرف صورت‌گرفته است، اعمال نماید و به‌موجب داشتن این اختیار، مبلغی را برای پرداخت به فروشنده اختصاص می‌دهد. معامله آپشن در واقع وابسته به دارایی‌های دیگری همچون سهام است.
در قرارداد اختیار معامله خریدار صرفاً حق خریدوفروش دارایی‌های درج شده را بر اساس مفاد قرارداد دارد؛ اما فروشنده متعهد می شود و به سبب این تعهد، لازم است وجه تضمینی معینی را در دست کارگزار بورس قرار دهد.
مفاد قرارداد اختیار معامله
در قرارداد اختیار معامله همچون هر نوع قراردادی لازم است برخی موارد مشخص و مندرج گردند که در ادامه مهم ترین این موارد را بیان می‌کنیم.
دارایی پایه
این مورد، همان دارایی زمینه قرارداد است که خریدار در آن حق خریدوفروش و معامله آن را دارد.
تاریخ انقضا
تاریخ انقضا یا سررسید قرارداد زمانی که تا آن امکان اعمال اختیار وجود دارد را مشخص می‌کند.
مبلغ اختیار
مبلغ اختیار معامله که در بازار به آن پرمیوم نیز می‌گویند، همان مبلغی است که پس از انجام معامله، خریدار اختیارمعامله به فروشنده آن پرداخت می‌کند.
قیمت توافقی
قیمت توافقی یا اعمال، قیمتی است که خریدوفروش‌ها در آینده بر اساس آن صورت می‌گیرد و در همان زمان عقد قرارداد اختیارمعامله تعیین می‌گردد.
انواع موقعیت‌ها در قرارداد اختیار معامله
هر قرارداد اختیار می‌تواند در 4 موقعیت مختلف معامله شود. برای آگاهی از میزان سود و زیان هر موقعیت با توجه به شرایط شما، در این قسمت به توضیح هریک از این 4 موقعیت می‌پردازیم.
خرید اختیار خرید
اگر شما خریدار این موقعیت باشید، این حق را دارید که در تاریخ سررسید مشخص شده، مقدار معینی از دارایی پایه را خریداری نمایید. ازآنجاکه قیمت اعمال ثابت است در صورت افزایش قیمت سهام ارزش این اختیار خرید افزایش می‌یابد و تا تاریخ سررسید سود خواهید داشت. به این صورت که خریدار به دلیل دارابودن این موقعیت می‌تواند همان دارایی را که در بازار با قیمت بیشتری مورد معامله قرار می‌گیرد را با مبلغ اعمال که در صورت پیش بینی درست، کمتر از مقدار بازار است خریداری نموده و با قیمت نقد بفروشد. هرچند باید به این نکته توجه نمود که در صورت ریزش بازار خریدار تعهد یا اجباری برای خرید سهم نداشته و فقط به‌اندازه مبلغ اختیار زیان می‌کند.
ازآنجایی‌که پیش بینی درست مقدار تفاوت قیمت دارایی پایه از قیمت اعمال می‌تواند به سود بیشتر شما کمک کند، آموزش اختیار معامله (آپشن) به طور حرفه‌ای اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. شما می‌توانید برای آموزش قرارداد اختیارمعامله به وبلاگ سایت ره‌آورد 365 مراجعه نمایید.
فروش اختیار خرید
این موقعیت را می‌توان کاملاً مقابل موقعیت اختیار خرید دانست. درحالی‌که خریدار اختیار معامله از رشد بازارها سود کسب می‌کند؛ اما فروشنده اختیار خرید از ریزش و کاهش قیمت‌ها نفع می‌برد. فروشنده متعهد می‌شود در زمان سررسید و قیمت مشخص شده در قرارداد، تعداد مشخصی از دارایی پایه را بفروشد. در صورت پیش بینی درست فروشنده، قیمت دارایی در زمان سررسید تا حدی کاهش می‌یابد که شاید به قیمت اعمال نیز برسد و خریدار از فروختن آن منصرف شود. در نتیجه در این حالت فروشنده به‌اندازه میزان پرمیوم سود می‌کند.
خرید اختیار فروش
در صورت خرید این موقعیت، فرد خریدار می‌تواند در زمان سررسید مقدار دارایی معینی را به فروشنده قرارداد اختیار بفروشد. اگر خریدار پیش‌بینی کند که روند رشد بازار نزولی است و در تاریخ مشخص شده قیمت دارایی پایه نسبت به میزان قیمت اعمال کمتر باشد، سود خوبی خواهد داشت. در این صورت خریدار اختیار معامله این حق را دارد که با قیمتی کمتر دارایی را در بازار نقد خریداری نموده و در قیمت اعمال بفروشد.
شباهت این موقعیت با موقعیت اختیار خرید در این است که درصورتی‌که میزان تفاوت قیمت دارایی پایه و قیمت اعمال بیشتر گردد، خریدار سود خوبی خواهد داشت و تفاوت آن نیز این است که این سود در صورت کمتر بودن قیمت نقدی از قیمت اعمال حاصل می‌شود.
فروش اختیار فروش
فروشنده این موقعیت لازم است متعهد شود تا در زمان مشخص شده در سررسید، مقدار معینی از دارایی را با قیمت معین از خریدار موقعیت اختیار فروش خریداری کند. فروشنده باید پیش بینی کند که در تاریخ سررسید مقدار زیادی افزایش قیمت خواهیم داشت یا حتی با قیمت اعمال معادل گردد که در این صورت خریدار اختیار فروش از اختیار معامله دست بکشد. در این حالت دارنده این موقعیت به‌اندازه مبلغ پرمیوم سود می‌کند.
انواع قراردادهای اختیار معامله
قراردادهای اختیارمعامله از نظر سبک اعمال آنها به دو گروه تقسیم می‌شوند که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم.
قرارداد اختیار معامله اروپایی
در این نوع از معاملات آپشن خریدار تنها در تاریخ سررسید می‌تواند نسبت به اختیار خود اقدام کند نه پیش از آن. قراردادهای اختیارمعامله در ایران عموماً از نوع اروپایی است.
قرارداد اختیار معامله آمریکایی
در قرارداد اختیار معامله آمریکایی، دارنده اختیار هر زمانی تا تاریخ سررسید که بازار را مناسب‌تر برای اعمال اختیار خود بداند از آن استفاده می‌کند و لازم نیست حتماً زمان سررسید برسد.
جمع بندی
قرارداد اختیارمعامله نوعی اوراق بهادار است که بین دو طرف خریدار و فروشنده انجام می‌گیرد. در این قرارداد مفادی همچون دارایی پایه، تاریخ انقضا، قیمت اعمال و مبلغ اختیار مشخص می‌گردد تا به‌موجب آن خریدار اختیار بتواند در زمان مشخص، مقدار معینی از دارایی پایه را بسته به موقعیت قرارداد اختیار معامله بخرد یا به فروش برساند. معاملات آپشن در دو روش آمریکایی و اروپایی صورت می‌گیرد.
پیش بینی بازارهای مالی و کسب موفقیت در این معاملات ملزم به شرکت در یک دوره اختیار معامله (آپشن) است تا تمامی جزئیات و نکات موردنیاز در این معاملات را بشناسید. دوره اختیارمعامله آکادمی ره‌آورد بهترین روش یادگیری در قراردادهای اختیار معامله است.