کارخانه سوئدی «اسکانیا» که در زمینه ساخت خودروهای سنگین فعال است، یک تریلر مجهز به پنل‌های خورشیدی ساخته که می‌تواند راه حلی برای کربن‌زدایی از کامیون‌ها باشد.
این ابتکار در حالی اجرایی شده که حمل و نقل در اروپا بویژه توسط وسایل نقلیه باربری سنگین، مسئول حدود ۲۵ درصد از آلودگی‌های کربنی در این قاره است.
ابتکار این شرکت سوئدی همچنین از آن رو ارزشمند است که حل معضل آلایندگی خودروهای سنگین، کار آسانی نیست.
زیرا اولا کامیون‌هایی که هم اکنون تولید می‌شوند دست‌کم برای حدود ۱۵ تا ۲۰ سال فعالیت خواهند کرد و بنابراین دست‌کم تا حدود ۲۰ سال دیگر همچنان کامیون‌های آلاینده در سراسر اروپا فعال هستند.
دوم اینکه، توقف فعالیت ناوگان قدیمی و آلاینده کنونی نیز غیرممکن است: نه می‌توان همه وسایل نقلیه قدیمی را یکدفعه از جاده‌ها خارج و آنها را با جدیدترین و کارآمدترین کامیون‌ها جایگزین کرد؛ و نه می‌توان فروشگاهها و سوپرمارکت‌ها را خالی از وسایل و مواد غذایی نگه داشت.
اریک فالگریم، مدیر فناوری‌های طراحی خودرو در شرکت «اسکانیا» به یورونیوز می‌گوید: «ما در حال بررسی انواع گزینه‌ها برای کاهش آلودگی‌های زیست محیطی خودروها هستیم و ساخت کامیون‌هایی که با انرژی خورشید کار می‌کنند نیز یکی از این گزینه‌ها است. من شخصا به ایده گسترش کامیون‌های مجهز به باتری‌های برقی فکر می‌کردم که هم اکنون موجود هستند. تا حدود ۱۵ سال پیش، این نوع کامیون‌ها خیلی گران بودند اما اکنون با افزایش ظرفیت ذخیره انرژی آنها و هزینه‌های ساخت کمتر، استفاده از این نوع کامیون‌ها به گزینه خوبی تبدیل شده است.»
او می‌افزاید: «همین ایده درباره کامیون‌های خورشیدی نیز مطرح است. یعنی اگر راندمان این کامیون‌ها را افزایش و هزینه تولید آن را کاهش دهیم، در مقطعی خرید آنها یک گزینه خوب محسوب می‌شود و این هدفی است که ما در تلاش برای رسیدن به آن هستیم.»
کامیون‌های خورشیدی چگونه کار می‌کنند؟
این کامیون‌ها دارای دو قسمت هستند: بخش جلویی کامیون یا «تراکتور» و بخش عقب کامیون یا «تریلر».
این کارخانه با همکاری دانشگاه اوپسالا یک «تریلر» ساخته که دیوارهای بیرونی آن با پنل‌های خورشیدی پوشانده شده است.
این «تریلر» می‌تواند به «تراکتور» هیبریدی متصل شود و در واقع برای آن مانند یک «باتری اضافی» عمل کند. این تریلر می‌تواند حدود ۲۰۰ کیلووات ساعت انرژی ذخیره کند.
اریک فالگریم می‌گوید: «شما همچنین می‌توانید برای زمان‌هایی که خورشیدی در آسمان وجود ندارد، شارژ دینامیکی داشته باشید. در واقع، مزیت بزرگ داشتن پنل‌های خورشیدی روی کامیون به جای کنار جاده این است که شما در حین رانندگی، باتری‌های خودرو را شارژ می‌کنید.»
تیم تحقیق اریک فالگریم در شرکت اسکانیا، اکنون سعی دارد تریلری بسازد که بتوان آن را هم به یک تراکتور احتراقی قدیمی وصل کرد و هم یک تراکتور هیبریدی مدرن.
داده‌های اولیه‌ای که از آزمایش یک تریلر خورشیدی با موتور احتراقی به دست آمده، نشان می‌دهد که این کار می‌تواند مصرف سوخت خودرو را تا حدود ۴۰ درصد کاهش دهد.
چه زمانی می‌توان کامیون‌های خورشیدی را در جاده‌ها دید؟
این کامیون‌ها هم اکنون در جاده‌های سوئد در حال آزمایش هستند و این آزمایش‌ها تا سال ۲۰۲۴ میلادی ادامه خواهد داشت.
آزمایش یک «کامیون خورشیدی» آنهم در کشوری که خورشید در زمستان‌هایش بسیار کم می‌تابد، انتخاب عجیبی به نظر می‌رسد. اما اریک فالگریم می‌گوید: «اگر این کامیون اینجا در سوئد کار کند، در همه جا کار خواهد کرد و اگر به اسپانیا یا استرالیا یا جای دیگری برود که در آن هوا بسیار آفتابی‌تر است، مزایای بسیار بیشتری خواهد داشت.»
به گفته او، یکی از چالش‌های کلیدی در این راه، تامین پنل‌های خورشیدی مناسب بوده است.
او می‌گوید: «بیشتر پنل‌های خورشیدی برای خانه‌ها ساخته شدند؛ یعنی به گونه‌ای طراحی شدند که روی سازه‌های ساکن قرار گیرند. اما خودروها هم در حال حرکت هستند و هم در معرض گل و خاک قرار دارند. علاوه بر این، گاه شاخه‌های درختانی که به سمت جاده خم شدند، کناره‌های کامیون‌ها را خراش می‌دهند. علاوه بر این، حرکت خودروها در جاده‌ها باعث ایجاد لرزش در بدنه آنها نیز می‌شود.»
به همین دلیل سازندگان اولین کامیون خورشیدی جهان، از پنل‌هایی استفاده کردند که بسیار سبک و همزمان بسیار سخت و بسیار بادوام بودند.
اریک فالگریم می‌افزاید: «شما باید به ویژگی‌های ایمنی نیز توجه داشته باشید تا در صورت بروز حادثه، پنل‌ها باعث انتقال یک برق با ولتاژ بالا نشوند.»