آرمان امروز: اخیرا وزیر صمت با اشاره سقف 20 هزاردلاری واردات خودرو گفته این قیمت حد قابل قبول برای متوسط مردم است که حدوداً یک میلیارد تومان با نرخ فعلی، ارزشگذاری میشود.»
اما آیا خودروی ۲۰ هزاردلاری به قیمت یک میلیارد در داخل ایران بفروش می رسد و آیا طبقه متوسط می توانند خودروی میلیاردی را خریداری کنند؟ «واردات خودروهای اقتصادی» از ابتدای پروسه رفع ممنوعیت واردات خودرو، یکی از کلیدواژههای سیاستگذار در این زمینه بود، اما در عمل خودروهای وارداتی حتی در محدوده یکمیلیارد تومان هم نیستند. مسئولان وزارت صمت تاکید داشتند که خودروهای وارداتی اقتصادی زیر یک میلیارد تومان هستند؛ پس از اعلام قیمت قطعی برخی خودروهای وارداتی طی هفتههای اخیر از سوی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان مشخص شد با گذشت بیش از یک سال از این ماجرا، نه تنها خودروی اقتصادی وارد نشده بلکه هیچ قرابتی هم با واژه «اقتصادی» و وعدههایی که داده میشد، ندارد.
در آخرین جداول قیمتی منتشرشده از سوی سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی (ابلاغ شده از سوی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان) مشخص شد قیمت قطعی ۶ خودروی وارداتی بین یک میلیارد و ۵۱۶ میلیون تومان تا دو میلیارد و ۲۹۱ میلیون تومان تعیین شده است. نکته مهمتر آنکه قیمتهای اعلامی، بهای پایه این خودروها بوده و حدود ۲۰ درصد به عنوان هزینههای جانبی به آن اضافه خواهد شد که نشان میدهد مصرفکنندگان باید قیمت بیشتری برای خرید وارداتیها پرداخت کنند. همانطور که اشاره شد واردات خودروهای اقتصادی از ابتدای پروسه رفع ممنوعیت واردات خودرو، یکی از کلیدواژههای سیاستگذار در این زمینه بود، تا جایی که در آئیننامه واردات خودرو که سوم شهریور سال گذشته ابلاغ شد روی این موضوع تاکید شده و حتی برای خودروهای وارداتی سقف قیمتی در نظر گرفته شده بود. بر این اساس سقف ورود خارجیها ۲۰ هزار یورو در نظر گرفته شد. همچنین عنوان شده برای واردات خودروهای زیر ۱۰ هزار یورو نیز تسهیلاتی ارائه میشود.
در واقع سیاستگذار با این وعدهها و برنامهریزیها به دنبال آن بود که با واردات خودروهای خارجی ارزان قیمت به نوعی بازار خودرو را تا حدی رقابتی کند و در نهایت قیمتهای نجومی را بشکند، اما در عمل خودروهای وارداتی نهتنها صفت اقتصادی را یدک نمیکشند، بلکه هیچکدام حتی در محدوده یکمیلیارد تومان هم نیستند و قیمت نهایی برخی خودروهای وارداتی تا نزدیک ۳ میلیارد تومان، یعنی نزدیک به ۶۰ هزار یورو میرسد که هیچ قرابتی با وعدههای داده شده ندارد. با این حال آنچه که تا امروز رخ داده بیانگر آن است که برنامههای سیاستگذار که البته مشخص نیست صرفاً برای اهداف پوپولیستی بوده یا واقعیت داشته، محقق نشده و در ادامه نیز محقق نخواهد شد، چراکه با توجه به قیمتهای اعلامشده عمده خریداران خودروهای وارداتی افراد متمول خواهند بود که پیش از این نیز خریدار خودروهای خارجی بودند.
بر این اساس با عرضه خودروهای وارداتی میتوان گفت که مصرفکنندگان خودرو در بازار ایران به سه دسته تقسیم میشوند؛ عمده خریداران با توجه به تمکن مالی خود باید خودروهای داخلی که بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان قیمت دارند را بخرند. دسته دوم مصرفکنندگانی هستند که تمایلی به خرید خودروی داخلی ندارند، اما توان خرید خودروی وارداتی را هم ندارند. بنابراین به سمت خرید خودروهای مونتاژی با قیمتهایی در محدوده ۸۰۰ میلیون تا یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان سوق داده میشوند. دسته سوم هم خریداران خودروهای وارداتی هستند که برای خرید این محصولات باید در کمترین حالت ممکن مبالغی بالای یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بپردازند.