مدیریت بازرگانی یکی از رشته‌های دانشگاهی مهم و پرطرفدار است که در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌های ایران ارائه می‌شود. افرادی که سراغ این رشته می‌روند، باید ابتدا به عنوان کارشناس بازرگانی مشغول به کار شوند و پس از کسب تجربه کافی، برای دستیابی به موقعیت شغلی مدیر بازرگانی اقدام کنند. در ادامه با این رشته آشنا شده و گرایش های مدیریت بازرگانی را در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری معرفی می‌کنیم.
معرفی شغل مدیریت بازرگانی
شغل مدیریت بازرگانی یکی از مهم‌ترین و پرچالش‌ترین حوزه‌های حرفه‌ای در دنیای کسب و کار است. این شغل نقشی اساسی در راهبری و توسعه سازمان‌ها دارد. مدیران بازرگانی مسئولیت‌های متنوعی از جمله برنامه‌ریزی استراتژیک، مدیریت منابع مالی، تصمیم‌گیری در مسائل بازاریابی و فروش و همچنین ایجاد روابط موثر با مشتریان و شرکای تجاری را بر عهده دارند.
این شغل نیازمند توانایی تجزیه و تحلیل دقیق بازار است. همچنین، مدیران بازرگانی باید توانایی ارتباط برقرار کردن با اعضای تیم و هماهنگی با افراد مختلف را داشته باشند.
مشاهده جدیدترین های استخدام مدیر بازرگانی داخلی: https://karbord.io/jobs/commercial-manager
کارشناسی مدیریت بازرگانی
در این بخش درباره رشته مدیریت بازرگانی در مقطع کارشناسی توضیح خواهیم داد. برای تحصیل در این رشته، باید ابتدا در کنکور کارشناسی شرکت کرده یا در دانشگاه های بدون کنکور نظیر دانشگاه آزاد ثبت‌نام کنید. اغلب افرادی که در انتخاب رشته سراغ مدیریت بازرگانی می‌روند، در دوران دبیرستان در رشته انسانی تحصیل کرده‌اند.
در چارت دروس رشته مدیریت بازرگانی، ۱۳۳ واحد وجود دارد. دوران تحصیل کارشناسی مدیریت ۴ سال و ۸ ترم است. البته، دانشجویان می‌توانند با برداشتن ترم‌های تابستانی، مدرک کارشناسی خود را در ۶ یا ۷ ترم دریافت کنند. دروس این رشته در دسته‌بندی‌های عمومی، پایه، اصلی، تخصصی و اختیاری قرار می‌گیرند. در ادامه برخی از دروس تخصصی چارت درسی رشته مدیریت نام برده شده‌اند.
-
مدیریت استراتژیک
-
حقوق بازرگانی
-
حسابرسی
-
بازرگانی بین‌المللی
-
سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت
-
سیاست پولی و مالی
-
پول و ارز و بانکداری
-
سیستم‌های خرید، انبارداری و توزیع
گرایش های مدیریت بازرگانی کارشناسی ارشد
دوره کارشناسی ارشد شامل ۴ ترم تحصیلی و ۳۲ واحد درسی است که گذراندن آن‌ها بطور متوسط ۲ سال طول می‌کشد. پس از شرکت در کنکور ارشد می‌توانید سراغ یکی از گرایش‌های مورد علاقه‌ی خود در حوزه مدیریت بازرگانی بروید. اولویت بندی گرایش های مدیریت بازرگانی در مقطع ارشد، باید با توجه به علاقه و استعدادهای شما صورت بگیرد. در ادامه هر یک از رشته‌های موجود در دفترچه انتخاب رشته ارشد را معرفی می‌کنیم.
بازاریابی
افرادی که این گرایش را انتخاب می‌کنند، با وظایف اساسی سازمان‌های بازرگانی و عوامل تأثیرگذار بر وضعیت بازار آشنا شده و مسائل مرتبط به مدیریت و بازار و همچنین جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به توسعه بازار را می‌آموزند.
بازرگانی بین‌الملل
گرایش بازرگانی بین‌المللی روی فرآیندها و استراتژی‌های کسب و کار در محیط بین‌المللی تمرکز دارد. این رشته، دانشجویان را برای مواجهه با چالش‌ها و فرصت‌های گسترده‌ای که در معاملات تجاری جهانی وجود دارند، آماده می‌کند. در طول این دوره به مفاهیم مدیریتی، بازاریابی جهانی، مدیریت زنجیره‌ی تأمین بین‌المللی و تحلیل بازارهای جهانی پرداخته می‌شود.
بازرگانی داخلی
بازرگانی داخلی یکی دیگر از گرایش های ارشد مدیریت بازرگانی است که به مطالعه و اجرای فعالیت‌های تجاری در داخل یک کشور می‌پردازد. این حوزه، دانشجویان را با تحلیل بازارهای محلی، درک قوانین تجارت داخلی و مدیریت روابط با اقشار مختلف جامعه آشنا می‌کند.
مدیریت استراتژیک
گرایش استراتژیک روی مطالعه و پیاده‌سازی راهبردها و استراتژی‌های کلان در سازمان‌ها متمرکز است. این گرایش به آموزش نکات مربوط به ارتباط نزدیک با اهداف و مأموریت سازمانی، تحلیل محیط کسب و کار و تصمیم‌گیری استراتژیک می‌پردازد.
دانشجویان این گرایش با مفاهیمی چون توسعه و اجرای استراتژی‌های تجاری، ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی یک کسب و کار و همچنین نحوه تشخیص نقاط ضعف آن آشنا می‌شوند. آن‌ها مهارت‌های تصمیم‌گیری در شرایط پیچیده و مدیریت بهینه منابع جهت دستیابی به اهداف استراتژیک را در خود تقویت می‌کنند.
تجارت الکترونیک
گرايش تجارت الكترونيكی به تحلیل و اجرای فعالیت‌های تجاری از طریق ابزارها و پلتفرم‌های آنلاین می‌پردازد. این حوزه در رشته مدیریت بازرگانی به دانشجویان این امکان را می‌دهد که با تکنولوژی‌های نوین و تغییرات در الگوهای مصرفی مشتریان آشنا شوند.
دانشجویان در این گرایش با موضوعاتی چون طراحی و مدیریت فروشگاه‌های آنلاین، راهبردهای بازاریابی دیجیتال و امنیت تجارت الکترونیک آشنا می‌شوند. آن‌ها مهارت‌های مرتبط با برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی‌های تجارت الکترونیک را می‌آموزند تا پس از ورود به بازار کار، در محیط‌های رقابتی آنلاین سازمان‌ها را به سوی رشد و توسعه هدایت کنند.
کارآفرینی
گرایش کارآفرینی دانشجویان را برای ایجاد و مدیریت کسب و کارهای نوآورانه آماده می‌کند. این گرایش دانشجویان را با مفاهیمی چون تحلیل فرصت‌های بازار، ایجاد مدل کسب و کار و جذب منابع مالی آشنا می‌کند. همچنین، آن‌ها با مهارت‌هایی چون تصمیم‌گیری، مدیریت نوآوری و ایجاد فرهنگ کارآفرینی آشنا می‌شوند.
مالی
در گرایش مالی دانشجویان با بررسی و تحلیل جوانب مالی در محیط کسب و کار آشنا می‌شوند. این حوزه، مفاهیم مرتبط با مدیریت منابع مالی و ارتباط بازرگانی با عوامل مالی را آموزش می‌دهد. دانشجویان همچنین با مفاهیمی چون بودجه‌بندی، تحلیل فرآیندهای مدیریت نقدینگی و تصمیم‌گیری مالی آشنا می‌شوند.
بیمه
گرایش بیمه روی مطالعه و تحلیل مفاهیم مرتبط به بیمه در محیط تجاری متمرکز است. دانشجویان این حوزه با مسائلی چون تحلیل ریسک‌های تجاری و مدیریت خطرات آشنا می‌شوند. آن‌ها مهارت‌هایی چون ارزیابی خطرات، انتخاب پوشش‌های بیمه‌ای مناسب و... را یاد می‌گیرند. این گرایش دانشجویان را برای فعالیت در صنعت بیمه و مشاوره در زمینه ریسک و خطرات تجاری آماده می‌سازد.
تحول
گرایش تحول به بررسی نظریه‌های تحول در سازمان‌ها که موجب ارتقای عملکرد کارکنان و پیشرفت سازمان می‌شوند، می‌پردازد. دانشجویان در این حوزه با مفاهیمی چون مدیریت تغییر، توسعه سازمانی و استراتژی‌های تحول آشنا می‌شوند. آن‌ها با تحلیل و اعمال روش‌های نوین مدیریت، توانایی ارتقاء سازمان‌ها و بهینه‌سازی فرآیندهای عملیاتی را پیدا می‌کنند.
گرایش های مدیریت بازرگانی دکتری
در ادامه گرایش‌های دکترای مدیریت بازرگانی را بطور خلاصه مورد بررسی قرار می‌دهیم.
-
مدیریت سیاست‌گذاری بازرگانی: این گرایش به بررسی مفاهیمی چون استراتژی‌های بازرگانی، مدیریت و سیاست‌گذاری می‌پردازد.
-
رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی: در این گرایش دانشجویان با مفاهیمی چون نظریه رفتار سازمانی، مدیریت رفتار سازمانی بین‌المللی، استراتژی‌های مدیریت منابع انسانی و... آشنا می‌شوند.
-
مدیریت بازاریابی: این گرایش روی تکنیک‌ها و استراتژی‌های بازاریابی متمرکز می‌شود.
بازار کار رشته مدیریت بازرگانی
فارغ‌التحصیلان مدیریت بازرگانی می‌توانند در حوزه‌های مختلف از بازاریابی و مدیریت منابع انسانی تا تحلیل داده‌ها و مشاوره کسب و کار فعالیت کنند. شرکت‌های بزرگ، کارآفرینان مستقل و سازمان‌های خصوصی فرصت‌های شغلی بسیاری را به فارغ‌التحصیلان این رشته ارائه می‌دهند. افرادی که در این رشته تحصیل کرده‌اند، پس از کسب تجربه و کار کردن به عنوان کارآموز، کارشناس و کارشناس ارشد، می‌توانند برای موقعیت‌های شغلی مدیر بازرگانی داخلی و بین‌المللی رزومه ارسال کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله رشته مدیریت بازرگانی را در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری معرفی کردیم. افرادی که پس از اتمام دوره کارشناسی تصمیم می‌گیرند سراغ مقاطع ارشد و دکتری بروند، باید ابتدا شرایط و استعدادهای خود را بسنجند و برای قبولی در بهترین گرایش ارشد، منابع مرتبط با آن را مطالعه کنند. این رشته بازار کار خوبی دارد و فارغ‌التحصیلان آن با فرصت‌های متعددی مواجه می‌شوند.