بازار مسکن به خواب عمیقی فرورفته است و بنا به گفته فعالان بازار مسکن و مسئولان صنفی حداقل در 6 ماهه امسال، وضعیت بازار مسکن چیزی جز رکود و کسادی نبوده است.
این درحالی است که دو روایت کاملا متفاوت از این رکود می‌شود در یک سوی طیف که عموما رسانه‌های همسو قرار دارند بر این عقیده‌اند که دولت در کاهش قیمت مسکن موفق عمل کرده، به طوری که قیمت مسکن در کشور از ابتدای سال جاری تاکنون روندی کاهشی داشته است که بر اساس آمار قیمت عوامل مؤثر بر هزینه تمام شده مسکن کاهشی بوده همچنین برنامه نهضت ملی مسکن و طرح‌های ساماندهی بازار نیز بر ثبات بازار مسکن تأثیر خود را گذاشته و افزایش قیمت مسکن متوقف شده است درحالیکه در آن سوی طیف منتقدان بر این عقیده هستند که از آذرماه سال گذشته تا کنون آمارهای بانک مرکزی در خصوص قیمت مسکن منتشر نشده است و متوسط قیمت مسکن در تهران در شهریور ماه سال ۱۴۰۰ چیزی در حدود ۳۱ میلیون و هفتصد هزار تومان بود، اما این رقم در حال حاضر به رویایی دوردست در تهران تبدیل شده است این در حالی است که دولت وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در هر سال را داد اما هنوز دستاورد ملموسی در این حوزه نداشته است بنابراین آینده مبهمی را پیش روی خریداران مسکن می‌گذارد و معلوم نیست که در نیمه دوم سال بازار به کدام سو حرکت می‌کند.
تاثیر ثابت ماندن دلار بر بازار مسکن
سعید لطفی، دبیر اتحادیه مشاوران املاک تهران بر این باور است که ثابت ماندن قیمت دلار، ارز و در کنار آن نهاده‌های ساختمانی موجب شده تا شاهد آرامش در بازار مسکن باشیم که بر همین اساس با تداوم این شرایط، به طور قطع در نیمه دوم سال قیمت مسکن بالا نخواهد رفت.
او با اشاره به لزوم افزایش نقش نظارتی دولت بر قیمت ارز، طلا و نهاده‌های ساختمانی، تصریح کرد: دولت با اعمال سیاست‌هایی می‌تواند قیمت مصالح و نهاده‌های ساختمانی را کنترل کند تا افزایشی نداشته باشند که در این صورت، در نیمه دوم امسال شاهد اتفاق خاصی در خصوص افزایش قیمت مسکن نخواهیم بود. لطفی با بیان اینکه فایل‌های فروش واحد‌های زیادی در بنگاه‌ها وجود دارد، اما تقاضای چندانی وجود ندارد، تأکید کرد: سازنده‌ها و افراد پول نیاز با تخفیف‌های متفاوت، واحد‌های خود را با این هدف که زودتر به فروش رسانده و بتوانند به پول دست یابند عرضه کردند، اما همچنان تقاضای زیادی وجود ندارد.
لطفی ادامه داد: البته هنوز افرادی نیز هستند که با توجه به اینکه به پول در زمان حاضر نیاز ندارند، تمایلی برای فروش واحد‌های خود با تخفیف ندارند و واحد‌ها را با قیمت‌های روز عرضه می‌کنند. با توجه به دیدگاه کارشناسان مبنی بر لزوم اقدامات حمایتی و نظارتی بر بازار مسکن در کنار آن عرضه و تولید مسکن نیز از سوی دولت در قالب نهضت ملی از آن دسته مسائلی است که موجب شده تا آرامش به این بازار برگردد.
کاهش قیمتی در کار نبوده است
محمود اولاد، کارشناس بازار مسکن در گفت‌وگو با خبرآنلاین درباره وضعیت بازار مسکن گفت: در حال حاضر آمارهای رسمی در حوزه مسکن منتشر نمی‌شود، آمار مرکز آمار نیز نشان می‌دهد که کاهش قیمتی در کار نبوده است.
وی با اشاره عدم انتشار ۹ ماهه آمار مسکن افزود: این اتفاق اثر مثبتی قطعا در بازار نخواهد داشت و این تصور غلطی است که فکر کنیم اگر مردم بفهمند قیمت‌ها گران می‌شود و یا گران شده، بیشتر قیمت‌ها تغییر می‌کند بنابراین انتظارات تورمی این‌گونه نیست که اگر مردم آمار را نبینند، انتظارات شکل نمی‌گیرد.
این کارشناس بازار مسکن تصریح کرد: انتظارات تورمی از خیلی مولفه‌ها تبعیت می‌کند نه فقط شنیدن اینکه قیمت‌ها چقدر شده است. اصلا انتظارات بر اساس قیمت‌های رسمی میانگین‌شده ایجاد نمی‌شود و انتظارات تورمی برای مثال، این‌گونه ایجاد می‌شود که از مشاوران املاک بپرسید قیمت‌ها چند و چگونه شده است. انتظارات قیمت این‌گونه شکل می‌گیرد. یا اینکه افراد که با هم صحبت می‌کنند، از وضعیت قیمت‌ها بگویند.
اولاد عنوان کرد: انتظارات ناشی از میزان اعتمادی است که مردم به سیاست‌های دولت و حاکمیت دارند و انتظارات را سیاست‌های کلان و تحولاتی که در سیاست‌های کلان رخ می‌دهد، شکل می‌دهد نه اینکه آمارها اعلام نشود.
عقب‌نشینی فروشندگان از قیمت پیشنهادی
کیانوش گودرزی رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران معتقد است: شرایط فعلی بازار مسکن از رکود کامل حکایت دارد و تعداد معاملات خریدوفروش به‌شدت پایین آمده است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به اقدامات دولت سیزدهم در حوزه مسکن، می‌افزاید: از یکسو فعالیت سامانه املاک و اسکان و شناسایی خانه‌های خالی به بهبود شفافیت بازار کمک کرده و از سوی دیگر اقدام دولت در تکمیل و واگذاری مسکن مهر باقی‌مانده توانست به عرضه مسکن کمک کند که نتیجه آن در کنار سایر اقدامات تنظیم بازار، در کاهش حدود ۳۰ درصدی قیمت مسکن در شهرهای جدید مشهود است.
این مسئول صنفی ادامه داد: در شهر تهران هم میانگین قیمت‌های پیشنهادی در مناطق مختلف با کاهش حدود ۱۵ درصدی مواجه بوده و به‌دلیل رکود سنگین، مالکانی که نیاز مالی شدیدتری دارند برای فروش آپارتمان خود تخفیف‌های بیشتری هم می‌دهند تا مشتری پیدا کنند.
فشار کسادی به انبوه‌سازان
فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن نیز با تأیید رکود سنگین بازار مسکن گفت: گردش نقدینگی بازار مسکن به‌قدری افت کرده که برخی از سازندگان از ادامه ساخت‌وساز ناتوان هستند، چراکه تزریق نقدینگی از سمت نظام بانکی نیز تقریبا متوقف است.
او با اشاره به سهم بالای بخش ساختمان در اقتصاد غیرنفتی کشور افزود: کسادی بازار ساختمان به صدها حرفه و صنعت تولیدی، توزیعی و خدماتی آسیب وارد می‌کند و حداقل باید تمهیداتی برای پای‌کار آوردن بانک‌ها به‌منظور کمک به تولید ساختمان اندیشیده شود.