بعد از پیروزی رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، مهمت شیمشک روز سوم ژوئن (13 خرداد) به عنوان وزیر دارایی و خزانه‌داری منصوب شد.
شیمشک، اقتصاددان سابق شرکت مریل لینچ است که زمانی معاون اقتصادی نخست وزیر ترکیه در دولت آقای اردوغان بود. از نگاه سرمایه‌گذاران خارجی او عمدتا به عنوان چهره‌ای «طرفدار بازار» شناخته می‌شود.
انتصاب او پیش‌بینی‌ها درباره چرخش به سوی سیاست‌های متعارف برای ایجاد ثبات در اقتصاد ۹۰۰ میلیارد دلاری ترکیه بعد از سال‌ها فشار شدید اقتصادی را افزایش داده است.
دولت اردوغان سال‌هاست که سیاست‌های اقتصادی غیرمتعارف در پیش گرفته که نمونه قابل توجه آن تلاش برای کاهش نرخ بهره با وجود تورم بالا است.
این گونه سیاست‌ها به بحران شدید معیشتی، سقوط ارزش پول ملی، ته کشیدن منابع ارزی خارجی و کسری بودجه شدید منجر شده است.
درباره شیمشک چه می‌دانیم؟
مهمت شیمشک سال ۱۹۶۷ در خانواده‌ای کرد و کشاورز در استان باتمان در جنوب شرق ترکیه زاده شد. در دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آنکارا اقتصاد خواند و تحصیلات تکمیلی را با بورس دولتی در دانشگاه اکسِتر بریتانیا ادامه داد.
بعد از بازگشت به ترکیه در اتیبانک استخدام شد و بعد از آن چهار سال به عنوان اقتصاددان در سفارت آمریکا در آنکارا کار کرد.
سال ۱۹۹۷ کارش را در بانک یواس‌بی در نیویورک شروع کرد و مدتی بعد به استخدام شرکت مالی مریل لینچ در بریتانیا در آمد. آقای شیمشک در این شرکت مدیریت بخش تحقیقات اقتصادی و راهبردی در حوزه اروپا، خاورمیانه و آفریقا را به عهده داشت.
سال ۲۰۰۷ مریل لینچ را ترک کرد و به ترکیه برگشت تا با حزب عدالت و توسعه (حزب آقای اردوغان) نامزد انتخابات پارلمانی شود.
او با پیروزی در انتخابات به عنوان نماینده استان غازی عینتاب به مجلس ترکیه رفت و متعاقبا عهده‌دار مسئولیتی در خزانه‌داری شد.
مهمت شیمشک سال ۲۰۰۹ وزیر دارایی ترکیه شد و تا سال ۲۰۱۵ که به عنوان معاون نخست وزیر در امور اقتصادی معرفی شد، در آن مقام ماند.
او سال ۲۰۱۸ بعد از آن که رجب طیب اردوغان با تغییر قانون اساسی اختیارات ریاست جمهوری را به شدت افزایش داد، از سمتش کناره‌گیری کرد. از جمله اختیارات تازه رئیس جمهور، قدرت دخالت بیشتر در تصمیم‌های بانک مرکزی بود.
آقای اردوغان در کابینه جدیدش در سال ۲۰۱۸، برات البیرق، دامادش را جانشین مهمت شیمشک در وزارت دارایی کرد و شروع به اجرای سیاست‌هایی کرد که بسیاری آن را سیاست‌های اقتصادی غیرمتعارف می‌دانستند.
از آن زمان ترکیه دچار بحران ارزی شده، بخش بزرگی از منابع ارزی خارجی خود را از دست داده و تورم به رقم سرسام‌آوری رسیده است.
شیمشک از زبان خودش
مهمت شیمشک سال ۲۰۱۵ در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت: «من در روستایی در استان باتمان مدرسه رفتم. در کودکی مادرم را از دست دادم. پدرم با کارگری در مزارع کشاورزی امرار معاش می‌کرد… تا شش سالگی یک کلمه ترکی بلد نبودم. زبان ترکی را در ابتدایی یاد گرفتم… مادر و پدرم هیچکدام خواندن و نوشتن بلد نبودند و زبان ترکی هم نمی‌دانستند. ترکیه واقعا باید قدردان ثروت‌ها و منابع خود باشد. ترکیه باید قدر جایی را که به آن رسیده بداند.»
آقای شیمشک روز ۴ ژوئن در آغاز کار خود به عنوان وزیر دارایی جدید ترکیه گفت: «ما رفاه اجتماعی را افزایش خواهیم داد. برای رسیدن به این هدف، شفافیت، هماهنگی، پیش‌بینی پذیری، آینده‌نگری و سازگاری با معیارهای بین‌المللی، ارزش‌ها و اصول بنیادی ما خواهد بود. ترکیه گزینه دیگری جز بازگشت به حیطه عقلانیت ندارد. هدف اصلی ما رسیدن به ثبات قیمت‌ها برای دستیابی به رشد اقتصادی بالا و ماندگار است.»
او در سخنرانی خود در این مراسم گفت: «بدون فوت وقت کارمان را با برنامه میان مدت شروع می‌کنیم. رسیدن به تورم یک رقمی در میان مدت برای کشور ما اهمیت حیاتی دارد. ما روز و شب برای بالا بردن پرچمی که به دست من داده شده، تلاش خواهیم کرد. به امید خدا از این مقطع سربلند بیرون خواهیم آمد.»
مهمت شیمشک سال ۲۰۱۴ در اوج برنامه خصوصی‌سازی به آناتولی، خبرگزاری رسمی ترکیه گفت: «هدف ما اطمینان از اجرای روشی مفیدتر و موثرتر برای ایجاد اشتغال بیشتر و فضای رقابتی‌تر در بخش‌های مختلف، افزایش کیفیت و ایجاد ساختاری است که همه از آن سود ببرند. ما به طور خاص این رویکرد را در بخش توزیع برق کشور پیشنهاد دادیم. با خصوصی‌سازی در این بخش، درآمد دولت بیشتر شده و خدمات بهتری به شهروندان ارائه شده است.»
دیگران درباره شیمشک چه می‌گویند
اوگور گورسس، اقتصاددان روز سوم ژوئن توییت کرد: «شیمشک برای پاکسازی ویرانه‌ای بزرگ به خدمت گرفته شده. او باید بداند که اجرای تصمیم‌هایی که او فکر می‌کند درست است، زیر سایه قدرت یک نفر [اشاره به اردوغان] آسان نخواهد بود. با انتخابات محلی پیش رو که حدود ۹ ماه دیگر برگزار می‌شود، این مسئله اهمیت بیشتری پیدا می‌کند… توصیه من این است که او بلافاصله از شفافیت و مسئولیت‌پذیری در بانک مرکزی، بودجه و مرکز آمار اطمینان حاصل کند.»
بوراک آرزوا، اقتصاددان هم در توییتی نوشت: «شیمشک نماد چرخش کامل دولت است. جبران اشتباهات از دست روی دست گذاشتن بهتر است. مردم بهای یک تجربه ناموفق را داده‌اند. امیدوارم اتفاقات بهتری بیفتد و فضای لازم برای کار او باز شود.»
عبدالقادر سلوی، ستون‌نویس روزنامه حریت (طرفدار دولت) روز ۶ ژوئن نوشت: «انتظارات برای اقتصاد بالاست. شیمشک آستین بالا زده و کار را شروع کرده است. دولت از طریق انتصاب شیمشک جلب اعتماد کرده است؛ گامی درست برای شروع کار. بعد از آن نوبت عمل است. باید فرصت قابل قبولی به تیم جدید اقتصادی داد. نه فقط به مهمت شیمشک بلکه جودت ییلماز، معاون رئیس جمهور و همین طور عمر بولات، وزیر تجارت که نام‌های مناسبی برای کار تیمی هستند.»
عزیز چلیک، استاد دانشگاه روز دوم ژوئن قبل از انتصاب مهمت شیمشک توییت کرد: «شیمشک بزرگترین مدافع سیاست‌های ریاضتی است. دوره احتمالی تصدی او به معنای آن است که روزهای خوبی در انتظار کارگران، کارمندان و مستمری بگیران نیست. مهمت شیمشک زمانی گفت 'افزایش حداقل دستمزد ظالمانه است'... او معتقد است که بازار کار باید تا حد ممکن انعطاف‌پذیر باشد. این نوع انعطاف‌پذیری موهبتی برای کارفرماها و مصیبتی برای کارگران است.»
فاتح اوزاتای، هم روز دوم ژوئن در مقاله‌ای در سایت خبری مستقل یتکین نوشت: «نام‌هایی که در تیم اقتصادی دیده می‌شود برای بازگرداندن اعتماد مهم است… اما کار تنها با نام‌ها پیش نمی‌رود. آیا این افراد می‌توانند روند بازگشت به عقلانیت را مرحله به مرحله پیش ببرند؟ آیا در کارشان [از طرف اردوغان] دخالت خواهد شد؟ آیا این بار تفاوت دارد؟ زمان مشخص خواهد کرد.»