وزارت جهاد کشاورزی اخیراً با نامه‌ای مشترک به تشکل‌های مرتبط با صنایع لبنی از موافقت دولت ژاپن با صادرات لبنیات ایرانی به این کشور خبر داده است.
در این نامه اشاره شده که با توجه به موافقت دولت ژاپن با درج نام ایران در فهرست واردات مجاز محصولات لبنی به این کشور، امکان صادرات لبنیات ایران به سرزمین آفتاب مهیا شده است. ادرات به ژاپن از سال‌ها قبل هدف‌گذاری و مطالعات اولیه آن انجام شده بود ولی اقدام رسمی برای بازاریابی و ارزیابی کیفی محصولات و فرایندهای مرتبط از سال 97 آغاز شد. محصولات لبنی صادراتی شامل بستنی، شیرخشک، انواع پنیر، آب‌پنیر، دوغ، ماست، خامه، کره و انواع روغن‌های مشتق از شیر می‌شود که می‌تواند به سایر کشورها صادر شوند.
صادرات 1500 تن لبنیات به ژاپن در گام اول
ژاپن در زمره کشورهایی است که قوانین سختگیرانه‌ای برای واردات کالا به این کشور درنظر گرفته است. تا قبل از موافقت دولت ژاپن با واردات مجاز محصولات لبنی به این کشور، برخی اقلام لبنی به شکل بسیار محدود توسط تعداد معدودی از برندهای ایرانی به ژاپن صادر می‌شدند اما در حال حاضر با توجه به اینکه پروتکل‌های ژاپنی فرایندهای نظارتی و کیفیت‌سنجی سازمان غذا و داروی ایران را مورد تأیید قرار داده‌اند، محصولات لبنی در حجم بیشتری صادر می‌شوند.
ژاپن جزو بازارهای معتبر بویژه در شاخص‌های بهداشتی و کیفی محصولات غذایی است که اضافه شدن آن به سبد صادرات لبنیات کشور بر اعتبار صنعت غذا و بویژه لبنیات کشور تأثیر مثبت خواهد داشت و قرار است در فاز اول معادل هزار و 500 تن شیر خام و فرآورده‌های لبنی به این کشور صادر شود.
بوته نصرالله‌پور معاون کیفیت یک شرکت لبنی با اشاره به اینکه اولویت ما تأمین لبنیات برای بازار داخلی کشورمان است و باید تولید خود را در اختیار مصرف‌کنندگان داخلی قرار دهیم، گفته است: به‌دلیل برخی مشکلات اقتصادی جامعه، صادرات برای حفظ سازمان اجتناب‌ناپذیر است اما معتقدیم محصولات باید به اهدافی صادر شوند که نسبت به بازار داخل و اهداف صادراتی رایج، ارزش افزوده و اعتبار کیفی و اقتصادی بیشتری برای کشورمان ایجاد کند.
نصرالله‌پور گفت: بازاریابی و شناخت نیازهای جامعه مصرف ژاپنی و تطبیق آن با توانایی‌های تولیدی داخلی و در ادامه شناخت و تطبیق با ضوابط قانونی بویژه ضوابط بهداشتی و کیفی سختگیرانه کشور ژاپن و ایجاد هماهنگی بین وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دو کشور برای تنظیم پروتکل‌های بهداشتی شرایط صادرات به این کشور فراهم شد.
محصولات لبنی ایرانی در بازار گسترده چین
بازار چین یکی از بازارهای مهم در آسیا و جهان است که در برگیرنده بازار بیش از یک میلیارد نفری است که از جهت گستردگی می‌تواند نقش مهمی برای هر صنعتی ایفا کند. حالا و در سفر رئیس‌جمهور به چین، علاقه‌مندی این کشور به محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایرانی مطرح شد که محصولات لبنی یکی از این صنایع است.
پیش از این معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان دامپزشکی کشور از نهایی شدن پروتکل بهداشتی صادرات لبنیات به چین خبر داده و اظهار امیدواری کرده است که در سفر رئیس جمهور به چین این پروتکل امضا شود. در همین راستا سید جواد ساداتی‌نژاد در این سفر به امضای چند سند همکاری در حوزه کشاورزی با چین اشاره کرده و گفته است: «امروز سه سند در بخش کشاورزی امضا شد که دو سند آن درخصوص صادرات محصولات لبنی ایران به چین و یک سند نیز مربوط به صادرات سیب بود.» چین بازار بزرگی است و ذائقه و نوع کالاهایی که در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، متفاوت از محصولات ایرانی است به همین منظور باید تفاوت‌ها و تمایزهای مصرفی مردم چین مشخص شود و بر اساس ذائقه مردم این کشور محصول تولید گردد.
طبق گفته محمدرضا بنی‌طبا سخنگوی انجمن صنایع لبنی از گذشته تاکنون محصولات لبنی به چین صادر می‌شدند، اما حالا قرار است که همکاری با چین در سطح گسترده‌تری انجام شود. بنی‌طبا با اشاره به اینکه پیش از این حدود ۱۰ درصد محصولات لبنی به چین صادر می‌شد، می‌گوید: در سال‌های اخیر تولید شیرخشک صنعتی نیز به سایر محصولات اضافه شد اما حجم صادرات لبنیات بین ۱۰ تا ۱۵ درصد در این سال‌ها باقی ماند.
لبنیات در یکسال گذشته با رشد قیمت مواجه شده و سهم آن در سفره خانوارها کاهش پیدا کرده است. بنابراین در چنین شرایطی و برای حمایت از فعالان این صنعت رشد صادرات محصولات لبنی می‌تواند به ارتقای کیفیت محصولات لبنی کشور و کمک به تداوم فعالیت تولیدکنندگان محصولات لبنی کشور کمک چشمگیری نماید.
برآورد کلی از میزان صادرات محصولات لبنی 700 میلیون دلار در سال است که عمدتاً به کشور عراق انجام می‌گیرد اما با توجه به ظرفیت‌های موجود می‌تواند بسیار فراتر از کشورهای همسایه ارسال گردد. در سال گذشته محصولات لبنی به بیش از ۵۰ کشور دنیا صادر شد که بیشترین حجم صادرات به کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان و اوراسیا بوده است.