نوسازی مسکن راحت شد

وزیر راه و شهرسازی بسته تشویقی برای نوسازی بافت‌های فرسوده را در 19بند، با حمایت‌ از ساکنان، سازندگان و انبوه‌سازان به استانداران ابلاغ کرد. مهرداد بذرپاش، این مصوبه را «فرصتی برای ساخت 4 میلیون واحد مسکونی پایدار» در کشور دانسته است.

بسته جدید نوسازی را شورایعالی معماری و شهرسازی، شهریور امسال مصوب کرد. هدف از این مصوبه، سرعت بخشیدن به نوسازی بافت‌های فرسوده است. نوسازی بافت‌های فرسوده در تمام برنامه‌های بالادستی بخش مسکن مورد توجه قرار گرفته است و در راستای اجرایی شدن برنامه نوسازی، در قانون برنامه ششم توسعه وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و کشور و شهرداری‌ها مکلف‌ شدند در طول برنامه نسبت به احیا، بهسازی، نوسازی و مقاوم‌سازی و بازآفرینی سالانه حداقل 270 محله در قالب بافت‌های ناکارآمد، تاریخی، سکونتگاه غیررسمی و حاشیه‌ای اقدام کنند. در مجموع، اهداف کمی و برنامه مصوب ستاد ملی و استانی بازآفرینی شهری، با مفاد برنامه ششم توسعه فاصله دارد، به‌طوری که 40.6 درصد از پروژهای مصوب خاتمه یافته است. شهرداری‌ها نیز عملکردی ضعیف در قبال اجرای برنامه نوسازی و بازآفرینی شهری دارند.

در حال حاضر بیش از یک‌سوم جمعیت شهری (بیش از ۲۱ میلیون نفر و 6 میلیون خانوار) ساکن در یک‌چهارم سطح شهرها (معادل ۱66 هزار هکتار) مخاطب برنامه‌های بازآفرینی هستند.

در ۱۲ سال گذشته، 670 هزار واحد مسکونی در بافت‌های ناکارآمد شهری ساخته و 200 هزار پلاک نیز در بافت فرسوده نوسازی شده است. با وجود این، همچنان 2.7 میلیون واحد مسکونی ناپایدار و فرسوده در این بافت‌ها وجود دارد که نیازمند نوسازی هستند. در دولت قبل سالانه نوسازی 100 هزار واحد فرسوده در برنامه بود اما از سال 98 و از زمان اجرای مصوبات ستاد بازآفرینی شهری، 26 درصد از اهداف نوسازی محقق شد.

برنامه نوسازی در دولت سیزدهم، از 100 به 150 هزار واحد در سال افزایش داشته و این برنامه در نهضت ملی مسکن قرار گرفته است. به همین منظور و با هدف پیشبرد اهداف نوسازی و همچنین افزایش تولید و سرعت ساخت در نهضت ملی مسکن، مشوق‌هایی برای نوسازی از سوی دولت در نظر گرفته شده است.

بسته تشویقی شهرسازانه ابلاغی وزیر راه و شهرسازی به استانداران، سیاستی ۱۹‌ بندی را درخصوص سیاست‌های تشویقی کالبدی متضمن نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، با هدف افزایش کیفیت زندگی شهروندان ساکن در این بافت‌ها و همچنین پیشبرد اهداف قانون جهش تولید مسکن را در نظر دارد.

مصوبات ابلاغی دارای ویژگی‌های انعطاف‌پذیری مصوبه نسبت به شرایط ویژه هر شهر، رویکرد نوسازی محله‌ای، فرصت ویژه برای سازندگان و مالکان، توانمندسازی اقتصادی ساکنان بافت فرسوده از طریق انعطاف‌پذیری در ضوابط استقرار کاربری‌ها و با رویکرد درهم‌تنیدگی مسکن و اشتغال و ایجاد ارزش افزوده روی دارایی‌های ساکنان و افزایش کیفیت فضای سکونت است.

همچنین گره‌گشایی در صدور پروانه برای پلاک‌های مسکونی زیر حد نصاب تفکیک و ساخت این واحد‌ها، افزایش نفوذپذیری (قابلیت دسترسی) محله و مشارکت شهرداری‌ها از ویژگی‌های دیگر این مصوبات ابلاغی است.

جزئیات ۱۹ بندی بسته تشویقی کالبدی برای نوسازی بافت‌های فرسوده در چهار گروه انواع مشوق‌های پیش‌بینی شده در مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری شامل بازآفرینی یکپارچه در مقیاس بلوک شهری، نوسازی در مقیاس محورهای اصلی محله‌ای، نوسازی در عمق بافت فرسوده شهری و ضوابط تشویقی نوسازی قطعات غیرقابل تجمیع است.

برخورداری از پروانه رایگان مهمترین بند سیاست‌های تشویقی نوسازی بافت فرسوده است. کسانی که می‌خواهند پروانه نوسازی یا تراکم ساخت در بافت‌های فرسوده را دریافت کنند، برابر قانون باید ۵۰ درصد به آنها تخفیف داده شود که این درصد می‌تواند با تصویب شورای شهر و شهرداری‌ها تا ۱۰۰ درصد افزایش پیدا کند و معادل ۱۰۰ درصدی که شهرداری تخفیف می‌دهد، دولت به شهرداری‌ها هزینه پرداخت می‌کند.

تسریع در صدور پروانه نوسازی سیاست دیگر این برنامه تشویقی است. متوسط زمان صدور پروانه نزدیک به ۶ ماه است که در شهر‌های بزرگ بیش از یک سال نیز طول می‌کشد. در بسته تشویقی صدور پروانه در کمترین زمان(یک ماه تا یک هفته) در نظر گرفته شده است.

محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص تأثیر ابلاغیه مشوق‌های نوسازی از سوی وزیر راه و شهرسازی به استانداران به «ایران» گفت: انتظار داریم این مصوبه، با ایجاد توجیه اقتصادی بهتر باعث جلب مشارکت بیشتر سازندگان و سرمایه‌گذاران شود، همچنین روند اخذ پروانه نوسازی واحدهای فرسوده صعودی شود و در کل نوسازی بافت‌های فرسوده شتاب بگیرد.