مديرکل پيشين امور اوپک و ارتباط با مجامع انرژي وزارت نفت گفت: ما در سال‌ها اخير شاهديم که به‌دلايل مختلف حلقه تحريم عليه ايران تنگ‌تر شده و علاوه بر تحريم‌هاي بين‌المللي در داخل نيز وقتي راجع به اهميت توان توليد صحبت مي‌شد عده‌اي مخالفت مي‌کردند که نفت بايد براي نسل‌هاي آينده بماند، بنابراين اکنون شاهديم که وقتي توان توليد و مصرف و صادرات محدود مي‌شود و توليد ايران به‌عنوان يک کشور بزرگ نفتي به 2.5 ميليون بشکه در روز محدود مي‌شود، جانشين کردن ايران آسان مي‌شود و اين همان چيزي است که عربستان و امثال اين کشور مدت‌ها به دنبال آن بوده‌اند.
در بيانيه‌اي که روز جمعه 18 آذرماه از سوي چين و عربستان صادر شد دو طرف بر اهميت تداوم اولويت دادن به روابط عربستان و چين در روابط خارجي خود و ايجاد الگوي همکاري، همبستگي، سود متقابل و رابطه برد- برد براي کشورهاي در حال توسعه تاکيد کردند و در حوزه انرژي دو طرف تاکيد کردند که تقويت همکاري‌هاي خود در اين زمينه، يک مشارکت راهبردي مهم است. همچنين دو طرف با اشاره به حجم مبادلات نفتي في‌مابين و پايه‌هاي خوب همکاري‌ها به دليل منابع نفتي فراوان عربستان و بازار وسيع چين، توسعه و تحکيم همکاري‌هاي في مابين در زمينه نفت را منطبق بر منافع مشترک دانستند.
جمهوري خلق چين از نقش عربستان در حمايت از تعادل و ثبات بازارهاي جهاني نفت به‌عنوان صادرکننده قابل اعتماد عمده نفت خام به چين استقبال کرد و دو طرف بر سر فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري مشترک در بخش پتروشيمي، توسعه پروژه‌هاي مربوط به فناوري‌هاي تبديل نفت به پتروشيمي و افزايش همکاري‌هاي مشترک در تعدادي از زمينه‌ها و پروژه‌ها از جمله برق، انرژي خورشيدي، انرژي بادي و ساير منابع انرژي تجديدپذير توافق کردند. همچنين عربستان و چين خواستار ارتقاي همکاري در استفاده صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي و همکاري در توسعه فناوري‌هاي مدرن مانند مصنوعي هوش و نوآوري در بخش انرژي شدند و آنها همچنين بر اهميت تعميق همکاري مشترک در طرح‌هاي کمربند و جاده تاکيد کردند و از پيوستن نهادهاي مرتبط سعودي و سرمايه‌گذاري‌هاي مختلف در چارچوب اين طرح استقبال کردند. همچنين ارتقاي موقعيت عربستان به‌عنوان مرکز منطقه‌اي براي شرکت‌هاي چيني براي توليد و صادرات محصولات بخش انرژي، علاوه بر سرمايه‌گذاري مشترک در پروژه‌هاي انرژي در کشورهاي منطقه و کشورهاي مصرف کننده محصولات انرژي در اروپا و آفريقا، مورد توافق قرار گرفت اين شرايط در حالي است که دي ماه سال گذشته ايران و چين يک توافق سياسي، استراتژيک و اقتصادي براي سرمايه‌گذاري در صنعت نفت ايران، شرکت ملي صادرات گاز ايران، شرکت ملي صنايع پتروشيمي ايران، زيرساخت‌هاي ايران و همکاري نظامي، امنيتي، فرهنگي و قضائي در قالب يک سند 25 ساله به امضا رسانده‌اند.
و بنا بر سرمايه‌گذاري معادل 280 تا 400 ميليارد دلار از سوي چين در ايران است بخش چشمگيري از اين سرمايه‌گذاري چيني‌ها قرار است طي سال نخست اجراي قرارداد با آنها به صنعت نفت‌وگاز ايران تزريق شود و اکنون با انتشار اين بيانيه برخي ابهامات در روابط نفتي دو کشور از جمله صادرات و سرمايه‌گذاري در ذهن متبادر مي‌کند و شايد برنامه‌هاي نفتي دو کشور را تحت‌تاثير قرار دهد.
در همين ارتباط جواد يارجاني در گفت‌وگو با «ايلنا»، درباره بيانيه اخير چين و عربستان عليه ايران و تاثير آن بر مراودات انرژي به‌خصوص همکاري تهران- پکن در حوزه پروژه‌هاي نفت و گاز اظهارداشت: بعد از امضاي برجام يکي از هيات‌هايي که در بالاترين سطح ممکن وارد ايران شد چين بود يعني حدود 700 نفر از شرکت‌هاي بزرگ چيني وارد ايران شدند، طبيعي بود که در نظر داشتند همکاري بلندمدت با ما داشته باشند، اما اکنون بايد بررسي کرد که چند پروژه با اين کشور تعريف و به سرانجام رسانديم، چرا پروژه‌ها تبديل به برنامه‌هاي استراتژيک نشدند و چرا پروژه مهمي اجرايي نشد؟ تمامي اين موارد بايد بررسي شود. او افزود: واقعيت اينکه بايد اکنون از فرصت استفاده کنيم و اين حقيقت را بدانيم که همه کشورها به‌دنبال منافع ملي خود هستند نبايد انتظار داشته باشيم منافع ما را در اولويت خود قرار دهد.
يک موضوع ديگر اينکه چين شريک توتال در پروژه فاز 11 بزرگ‌ترين مخزن گازي دنيا بود اما وقتي توتال تحت فشارهاي دولت ترامپ از پروژه خارج شد چيني‌ها هم به دنبال آنها از ايران رفتند، بزرگ‌ترين نگراني چين تامين انرژي براي سال‌هاي طولاني است اين پروژه نشان داد که قرارداد با ايران در مورد مسائل انرژي به سادگي قرارداد با کشوري که هم توليد بالايي دارد و مشکلات تحريمي ما را ندارد، نيست. بنابراين اولويت کشوري مثل چين معامله با کشوري است که دردسرهاي اين‌چنيني نداشته باشد.
مدير کل پيشين امور اوپک و ارتباط با مجامع انرژي وزارت نفت تاکيد کرد: ما بايد واقعيت‌هاي تجارت و سرمايه‌گذاري در دنيا را بدانيم و در رفع آن هم بکوشيم و ضمن اينکه نگراني‌ها و هجمه‌هاي زمان امضاي سند و قرارداد با چيني‌ها را نيز فراموش نکنيم. آن زمان داستان‌هايي هم ساخته شد که ايران قرار است جزاير خود را بفروشد و موضوعات اين چيني مطرح بود تمام اينها نشان مي‌دهد مخالفان؛ هر نوع روابط استراتژيک ايران با کشورهاي توانمند در اين زمينه را مورد هدف قرار مي‌دهند، علاوه بر اين بايد توجه داشته باشيم که در دنيايي که رقابت و منافع ملي در سرلوحه هر کشوري است ما نيز منافع ملي خودمان را حفظ کنيم، طبيعي است که نبايد متکي به يک کشور باشيم. او با اشاره به نقش پررنگ عربستان در صدور بيانيه به ضرر ايران گفت: در اين بيانيه نقش عربستان با تشويق و ترغيب و دادن امتياز بسيار پررنگ است، روابط ايران با همه کشورهايي که با ايران کار کنند مخالفان زيادي دارد. رقبا همواره در ايجاد مانع هزينه مي‌کنند، برخي کشورها در راستاي بيرون راندن ايران از حوزه توليد و صادرات گاز ايران هزينه مي‌کنند، برخي نيز تلاش دارند ايران در توليد نفت و صادرات فعاليت نکند، به‌طوري‌که سال‌ها در اوپک شاهد بوديم کشورهايي که توليد و صادرات بالاي نفت دارند سعي داشته‌اند موقعيت ايران را از دومين توليدکننده اوپک به جايي برسانند که اکنون در رده پنجم قرار بگيريم.