افزايش قيمت برخي کالاهاي اساسي تا 80 درصد و کالايي مثل روغن بيش از 320 درصد در سالجاري نسبت به سال گذشته افزايش قيمت داشتهاند و کاهش درآمد خانوار و تقليل يافتن قدرت خريدشان، سبب حذف بعضي اقلام از سبد خريد کمدرآمدها شده است. به گزارش تجارتنيوز، ابرچالشهاي رهاشده و بهويژه بيماري مزمني به نام تورم در اقتصاد ايران، ضربه سنگيني به معيشت مردم زدهاند که يکي از نتايج آن آب رفتن سبد کالاهاي ضروري است؛ اين يعني مردم به سراغ کالاهايي رفتهاند که در ازاي خريدشان مبلغ کمتري را ميپردازند.
سبد کالاي خانوارها آب رفت
حالا آنگونه که مقامات صنفي ميگويند افزايش قيمت کالاها - تعدادي از کالاهاي اساسي تا 80 درصد و کالايي مثل روغن بيش از 320 درصد در سالجاري نسبت به سال گذشته افزايش قيمت داشتهاند- و کاهش درآمد خانوار و تقليل يافتن قدرت خريدشان، سبب حذف بعضي اقلام از سبد خريد کمدرآمدها شده است. اطلاعات موجود نشان ميدهد در حال حاضر تقاضا براي کالاهايي مثل گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهي به ميزان 90 درصد کاهش داشته است. تقاضا براي اقلامي مانند برنج، روغن، قند و چاي نيز با افت 50 درصدي مواجه شده است. اين يعني سفره مردم برخلاف وعدههاي دولتمردان کوچکتر شده و سبد کالاي خريد آنها هم آب رفته است! در نتيجه مردم به سراغ کالاهايي رفتهاند که طعمي مشابه خوراکيهاي حذفشده داشته باشند اما بهايي کمتر.
براي مثال، مجتبي غمخواري- رئيس هيات امناي بازار بنکداران به اقتصادنيوز گفته که از آنجاييکه گوشت بوقلمون با قيمتي در حدود 50 هزار تومان در بازار عرضه ميشود و در عين حال گوشت گوسفندي قيمتي در حدود 160 هزار تومان دارد، مردم به سراغ بوقلمون رفتهاند. يا قيمت ماهي نيز بهطور سرسامآوري بالا رفته است؛ رشد 300 درصدي نسبت به سال قبل. گزارشهايي نيز منتشر شده که نشان از اين دارد که مردم به جاي برنج و ماهي، ماکاروني مصرف ميکنند. قيمت برنج ايراني نيز به حدود کيلويي 200 هزار تومان رسيده است. در حال حاضر، گزارشهاي منتشر شده از سطح بازار نشان ميدهد که مردمي که نگران کمبود ماکاروني بودند، اقدام به خريد و انبار کردن آن کردهاند و هماکنون قيمت ماکاروني 700 گرمي از هشت هزار و 600 تومان به 24 هزار تومان رسيده که البته 9 درصد ماليات بر ارزش افزوده را بايد به آن اضافه کرد.
راهکار اقتصادي چيست؟
اقتصاددانان ميگويند نبايد دلمان به اين خوش باشد که مردم همواره مانند يک گنجشک منتظر رسيدن غذا توسط پدري به نام دولت باشند. حل چالشهايي مانند فقر و نابرابري در گرو اصلاح تفکر حکمرانان است. سياستهايي مثل يارانه نقدي و کالابرگ که مبتني بر پولپاشي هستند، منسوخ شدهاند و براي اينکه کيک اقتصاد بزرگ شود، دولت بايد يک برنامه بلندمدت 20 ساله ارائه کند که در اين مسير هم دولت توانمند شود هم جامعه. به گزارش تجارت نيوز، در همين ارتباط، وحيد محمودي- اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران به تجارتنيوز گفته است: «گذر از يک «دولت رفاهي به جامعه رفاهي» برنامه ميخواهد، بنابراين، اولين قدم براي فقر و محروميتزدايي اين است که دولتها ظرفيت شنوايي خودشان را افزايش دهند و به رويکردهاي علمي و مرزي دانش اهميت بيشتري بدهند.»