تصویر ابلاغیه جدید سازمان امور دانشجویان از دو روز پیش واکنش های زیادی در فضای مجازی داشته است. بر اساس ابلاغیه جدید سازمان امور دانشجویان، دانشجوهایی که قصد آزادسازی مدرک تحصیلی خود را دارند، باید حدود 6 تا 25 میلیون تومان هزینه برای هر ترم بپردازند که این هزینه با توجه به مقطع تحصیلی متغیر است.
یعنی یک دانشجوی کارشناسی برای درخواست مهاجرت در بهترین حالت باید 48 میلیون تومان بپردازد که این مبلغ تا حدود 150 میلیون تومان هم می رسد. حالا هم طبق تصویری که منتشر و ادعا شده هزینه جدید آزادسازی مدرک تحصیلی در سکوت خبری به روسای کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور ابلاغ شده و آن طور که برخی از دانشجویان و کاربران شبکه‌های اجتماعی مدعی‌اند هزینه‌های جدید ۶ تا ۱۰ برابر سال گذشته شده است. این یعنی دانشجویانی که قصد مهاجرت دارند، علاوه بر تحمل سختی‌های اقتصادی و غیراقتصادی مهاجرت، باید هزینه گزافی هم برای گرفتن مدرک تحصیلی خود بپردازند.
این ابلاغیه در حالی منتشر شده که واکنشی از سوی مسئولان به انتقادها بیان نشده و تماس‌های مکرر ما هم به نتیجه‌ای نرسید. 4 روز پیش هم آیین نامه انضباطی دانشجویان واکنش های زیادی داشت و در گزارش همین صفحه با تعداد زیادی از مسئولان وزارت علوم، اعضای کمیسیون آموزش مجلس و... تماس گرفتیم اما هیچ کسی پاسخگو نبود. سوال این جاست که این افزایش هزینه با چه هدفی انجام می شود و مسئولان مربوط چه پاسخ یا توجیهی برای آن دارند؟ این گزارش را بخوانید.
آزاد سازی مدرک تحصیلی چیست و با چه هدفی انجام می شود؟
دانشجویان خواهان تحصیل در خارج از کشور و متقاضیان اخذ ویزای تحصیلی لازم است تا مدارک تحصیلی خود را آماده کنند. از جمله مهم ترین مدارک تحصیلی برای مهاجرت مدارک مربوط به ریز نمرات و گواهی نامه فارغ التحصیلی است. دانشجویانی که در کنکور سراسری شرکت کرده اند و در دانشگاه های دولتی به صورت روزانه مشغول به تحصیل بوده اند با توجه به رایگان بودن تحصیل به ازای سال هایی که مشغول به تحصیل بوده اند و منطقه ای که در زمان آزمون کنکور سراسری در آن حضور داشته اند ،به دولت تعهد خدمت دارند و مدارک تحصیلی آن ها در گرو دانشگاه است. این افراد برای مهاجرت به خارج از کشور باید به آزاد سازی مدارک تحصیلی خود از دانشگاه مربوط اقدام کنند و بخشی از هزینه های تحصیل خود را بپردازند. مبالغی که در چند روز گذشته با ابلاغیه جدید سازمان امور دانشجویان به شکل عجیبی افزایش یافته و اکنون هر دانشجو باید مبالغی چندین میلیونی برای مهاجرت یا ادامه تحصیل در خارج از کشور بپردازد.
50 تا 150 میلیون برای دریافت مدرک دانشجویی!
بر اساس ابلاغیه سازمان امور دانشجویان، هزینه آزادسازی مدرک در گروه علوم انسانی برای هر ترم، در مقطع کارشناسی و کاردانی ۵,۹۷۴,۳۶۰ تومان است. برای گروه‌های دیگر تحصیلی، اما این هزینه لغو تعهد خدمت آموزش رایگان بیشتر محاسبه شده است. آن طور که تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد، گروه هنر بیشتر از دیگر گروه‌ها باید هزینه بپردازد. هزینه آزادسازی مدرک در گروه هنر برای هر ترم در مقطع کاردانی و کارشناسی ۸,۶۰۹,۶۸۰ تومان محاسبه شده است. در صورت تمایل دانشجویان گروه هنر برای آزادکردن مدارک تحصیلی خود برای مهاجرت، در مقطع کارشناسی ارشد ۱۴,۸۵۹,۷۲۰ تومان و در مقطع دکترای تخصصی ۲۴,۸۰۹,۲۴۰ تومان باید بپردازند؛ البته برای هر ترم تحصیلی. پس از گروه هنر، گروه فنی و مهندسی بیشترین هزینه را برای آزادسازی مدرک خود باید بپردازند. آن طور که ابلاغیه سازمان امور دانشجویان نشان می‌دهد، هزینه هر ترم برای این گروه تحصیلی در مقطع کاردانی و کارشناسی ۷,۰۲۶,۵۶۰ تعیین شده است. دانشجویان گروه علوم پایه نیز برای لغو تعهد خدمت آموزش رایگان در سال تحصیلی جاری، برای هر ترم در مقطع کاردانی و کارشناسی باید ۶,۳۷۴,۸۰۰ تومان هزینه بپردازند. همچنین دانشجویان علوم پایه مقطع کارشناسی ارشد برای هر ترم ۱۲,۵۹۴,۱۲۰ تومان باید پرداخت کنند و در گروه دکترای تخصصی ۲۲,۴۲۷,۵۲۰ تومان.
عجایب یک ابلاغیه؛ هزینه‌های جدید شامل دانشجویان گذشته هم می شود!
نکته مهم و البته عجیب در این ابلاغیه، دانشجویان سال‌های گذشته هستند. بنا بر اعلام سازمان امور دانشجویان مفاد این ابلاغیه شامل تمام دانشجویان و دانش‌آموختگان سال های گذشته که قصد آزادسازی مدرک تحصیلی خود را دارند، می‌شود. این در حالی است که دانشجویان سنوات گذشته یا در حال تحصیل، زمان آغاز تحصیل خود برای ابلاغیه‌های آینده تعهد نداده‌اند و مشخص نیست چرا هزینه‌های جدید به پای دانشجویان پیش از تاریخ اعلامی هم نوشته شده است. یعنی اگر شما دانشجوی 10-15 سال پیش هم باشید برای آزادسازی مدرک تحصیلی تان باید به نرخ روز این هزینه ها را برگردانید! موضوعی که از دو روز پیش باعث شکل گیری پویشی برای حذف قانون جدید مبنی بر افزایش نجومی هزینه‌های مربوط به لغو تعهد خدمت آموزش رایگان دانشجویان شده است.
دریغ از پاسخگویی مسئولان وزارت علوم و کمیسیون آموزش!
هرچند مسئولان برای این تصمیم جنجالی خود که برخی آن را اقدامی برای جلوگیری از مهاجرت تحصیل‌کردگان تلقی می کنند توضیحی ارائه نکرده اند اما برخی از کاربران افزایش هزینه ها را عامل این تصمیم دانسته اند که البته با توجه به عطف به‌ماسبق شدن این تصمیم نمی توان آن را معطوف به هزینه کرد با این حال یکی از مشکلات سیستم اداری کشور، پاسخگو نبودن مسئولان آن‌ها در قبال کم‌کاری‌ها، تاخیر در اجرای برنامه‌ها، تصمیمات اشتباه یا پرواکنش است اما نکته عجیب این که انگار قرار نیست این مشکل پاسخگو نبودن برطرف شود.
به عنوان مثال چند روز پیش که مسئله آیین نامه انضباطی دانشجویان که ابهامات و دستورالعمل های سختگیرانه اش جنجالی شده بود، خبرنگار خراسان با برخی مدیران و معاونان وزارت علوم و تعداد زیادی از اعضای کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی تماس گرفت تا نظر آن ها را درباره این آیین نامه جنجالی بداند اما موفق به دریافت پاسخ از سوی آن ها نشد که در گزارش همین صفحه، اسامی این افراد را نوشتیم. عجیب تر آن که بعد از گذشت 4 روز، خبرنگار ما با اکثر آن افراد چندین بار دیگر تماس گرفت اما هیچ کدام از این افراد یا امکان پاسخگویی نداشتند یا به تلفن خبرنگار و تحریریه پاسخ ندادند. عجیب تر آن که با جست و جوی کوچکی متوجه شدیم چندرسانه دیگر هم مانند ما پیگیر تصمیمات جنجالی اخیر وزارت علوم برای دانشجویان بودند اما کسی پاسخ آن ها را نداده است! این یعنی مسئولان مربوط تمایلی به پاسخگویی درباره تصمیمات جنجالی خود ندارند و ترجیح می‌دهند آن را در سکوت خبری، عملی کنند و هیچ پاسخی برای افکار عمومی ندارند و باید از مقامات بالاتر این مشکل آشکار پیگیری و برطرف شود! برای گزارش امروز با تعداد زیادی از اعضای کمیسیون آموزش و رئیس سازمان امور دانشجویان تماس گرفتیم که هیچ کدام به تلفن خبرنگار ما پاسخ ندادند. اسامی این افراد به شرح زیر است:
علیرضا منادی سفیدان، مهدی اسماعیلی، سید محمد مولوی، رضا حاجی پور، محمد رضا احمدی، شیوا قاسمی پور، مهدی روشنفکر، روح ا... متفکر آزاد، احمد نادری، اسفندیار اختیاری، حسین حق وردی، حسین عباس زاده، مهرداد ویس کرمی، علی کریمی فیروزجایی و هاشم داداش پور و...