«استارلینک به این شکل نیست که فقط به یک بشقاب برای دریافت اینترنت نیاز داشته باشد. به چند وسیله نیاز دارد که هم اطلاعات را ارسال کند و هم اطلاعاتی را بگیرد. با این شرایط هم قطعا رصد تجهیزات دریافت اینترنت استارلینک امکانپذیر است.»
روزنامه خراسان نوشت: «فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان!» این تیتر مطلبی است که روز گذشته در فضای مجازی هم خبرساز شد. طی روزهای گذشته با محدودیت و فیلترینگ بیشتر در اینترنت، دسترسی به برخی سایت ها و اپلیکیشن های خارجی از جمله اینستاگرام و واتس اپ با مشکلات زیادی همراه شده است. این در حالی است که دیروز به گفته کاربران فضای مجازی و برخی خبرگزاری ها پس از اعلام رفع محدودیت های اینترنت بین الملل از سوی وزارت ارتباطات دسترسی به فیلترشکن ها هم تقریبا قطع شد و بسیاری از کاربران پلتفرم های خارجی با مشکلاتی مواجه شدند. اما همزمان با افزایش محدودیت ها در دسترسی به پلتفرم های خارجی، وبسایت تجارتنیوز در گزارشی از فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان نوشت که واکنش های زیادی داشت. در این مطلب آمده است: بر خلاف گفتههای وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهوارهای در ایران منوط به دریافت مجوز است اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهرهای ایران آغاز شده و حتی برخی آگهیها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر میدهند.
ایلان ماسک به وعده اش عمل کرده؟
با بازنشر این گزارش برخی کاربران توئیتر به زبان شوخی یا جدی نوشتند که ایلان ماسک احتمالا به وعده اش برای اتصال کاربران ایرانی به اینترنت استارلینک عمل کرده است. در بخشی از مطلب تجارت نیوز به نقل از عضو سابق اتاق ایران و عراق، خبری منتشر شده که تجهیزات استارلینک که از غائله کالاهای قاچاق مستثنا نیست با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق میشود. آن طور که دیاکو افخم گفته است: در شهرهای مرزی، تجهیزات استارلینک با قیمتهای نجومی به فروش میرسد و فروشندگان ادعا میکنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور میرسانند. هر یک دستگاه مودم میتواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد و این مودمها تا شعاع ۴۰۰ متری قابل استفاده هستند.
این گفته های عضو سابق اتاق ایران و عراق در حالی است که در هفته های گذشته و همزمان با محدودیت های گسترده اینترنتی در کشورمان، ایلان ماسک از پیگیری معافیت تحریمهای ایالات متحده برای استارلینک خبر داده بود. مثلا روز دوشنبه ۲۸ شهریور ایلان ماسک در توئیتر و در پاسخ به درخواست کاربران ایرانی درباره رسیدن استارلینک به ایران اعلام کرد که از مقامات دولت آمریکا میخواهد تا اسپیسایکس را از تحریمهای ایران معاف کنند و استثنائا اجازه بدهند خدمات استارلینک در اختیار کاربران ایرانی قرار بگیرد که این روزها به خاطر قطعیهای جدی اینترنت تحت فشار هستند.»
اگر جست وجوی کوتاهی در فضای مجازی داشته باشید اواخر مهرماه و همزمان با آغاز محدودیت های اینترنتی، تصویری از نقشه آنلاین اینترنت ماهوارهای استارلینک در فضای مجازی پربازدید شد که نشان می داد تعدادی در ایران موفق شده اند به اینترنت استارلینک متصل شوند!
رئیس آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه تهران:
این خبر را یک جنگ رسانهای میدانم
اتصال ایرانی ها به اینترنت ماهواره ای حقیقت دارد؟ آیا امکان استفاده گسترده مردم کشورمان از اینترنت معروف ایلان ماسک وجود دارد؟ و ... این ها سوالاتی است که با انتشار خبر فروش تجهیزات استارلینک در بانه برایمان به وجود آمد. برای پیگیری بیشتر سراغ رئیس آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه تهران رفتیم. مسعود اسدپور به خبرنگار خراسان می گوید: «پیداکردن تجهیزات ماهواره استارلینک کار پیچیدهای نیست. در نتیجه اگر استفاده از آن در کشورمان زیاد بشود خیلی راحت می توانند تجهیزاتش را پیدا و جمع کنند. با توجه به محدودیت های اینترنتی این اخباری را که هم اکنون درباره ورود تجهیزات استارلینک یا اتصال تعدادی از کاربران منتشر می شود نوعی جنگ رسانه ای می دانم. شاید یک سال دیگر به نقطه ای برسیم که اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد اما ادعای فعلی را فقط یک دروغ و جنگ رسانه ای می دانم. حتی اگر شخص ایلان ماسک، گهگاهی درباره راه اندازی استارلینک در کشور ما صحبت می کند هم به خاطر این است که پروژه های خودش را در جهان مطرح کند.»
یا تجهیزات غیر واقعی میفروشند یا تبلیغ دروغ میکنند
مسعود اسدپور ادامه می دهد: «به تازگی گفته می شود که تجهیزات استارلینک در بانه به فروش می رسد. نمی دانم اصلا چه لزومی دارد که این تجهیزات در آنجا به فروش برسد و چرا از مرزهای دیگر وارد نشود. نکته دیگر هم این که قطعا اگر کسی این تجهیزات را داشته باشد در فضای عمومی، شبکه های اجتماعی یا سایت های خرید و فروش آگهی نمی کند که برایش دردسر شود. اگر فردی هم اکنون ادعا می کند که تجهیزات استارلینک را می فروشد یا متقلب است و آنتن و تجهیزات غیر واقعی به مردم می فروشد یا اینکه به طور کلی این تبلیغات دروغ است. چون برای این طور موضوعی تبلیغ عمومی نمی کنند. طبیعتا مراجع قانونی در شرایطی که اینترنت را محدود کرده اند اجازه نمی دهند بهراحتی تجهیزات دورزدن فیلترینگ یا محدودیت های اینترنتی در دسترس عموم قرار بگیرد. بنابراین من این ادعا را یک بلوف می دانم و اگر هم این تجهیزات به فروش برسد تعداد آن بسیار محدود باید باشد تا در یک پهنه جغرافیایی سریع مشخص نشود.»
امکان رصد استارلینک وجود دارد
رئیس آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه تهران درباره امکان رصد اینترنت ماهوارهای میگوید: «استارلینک به این شکل نیست که فقط به یک بشقاب برای دریافت اینترنت نیاز داشته باشد. به چند وسیله نیاز دارد که هم اطلاعات را ارسال کند و هم اطلاعاتی را بگیرد. با این شرایط هم قطعا رصد تجهیزات دریافت اینترنت استارلینک امکانپذیر است اما اینکه تجهیزات و ابزار دریافت اینترنت با چه دقتی در یک محدوده جغرافیایی تشخیص داده می شود، نمی دانم.»
بعید است استارلینک بدون مجوز ایران فعال شود
او ادامه می دهد: «شرایط کشورمان اجازه نمی دهد که اینترنت استارلینک بدون مجوز بالای سرمان فعال شود. فرضا اگر اینترنت استارلینک هم بدون اجازه فعال شود این که چه نوع برخوردی می توانیم برای قطع اتصال آن داشته باشیم به ابزار و فناوری ما ارتباط دارد که احتمالا کار پیچیده ای نیست. همچنان که در جنگ اوکراین هم روسیه توانسته به شیوه ای روی اینترنت استارلینک تاثیر منفی بگذارد و اتصال آن را قطع یا محدود کند. البته من فکر می کنم خود ایلان ماسک هم خیلی تمایلی ندارد در ابتدای شروع کار استارلینک، خودش را با کشورهای مختلف درگیر کند. چون این ماجرا برای همه کشورها نگرانیهایی ایجاد می کند. اگر استارلینک بدون مجوز کشورمان فعال شود کشورهای مختلف هم به این فکر می افتند که در زمان های حساس امنیتی و ... چطور باید با اینترنت استارلینک مقابله و اتصال آن را محدود یا قطع کنند. در نتیجه فعال شدن استارلینک بدون مجوز کشورمان روی فضای کاری و درآمدی این شرکت در جهان هم تاثیرگذار خواهد بود.»