بیش از یک سوم معادن استان یزد در زمینه استخراج سنگ‌های تزئینی و ساختمانی فعالیت میکنند و سالانه نزدیک به یک میلیون و 300 هزار تن سنگ را راهی واحدهای فرآوری در استان میکنند اما این واحدها معتقد هستند سنگ معدنی خوب در استان یزد وجود ندارد. استان یزد دومین استان معدنی کشور محسوب می‌شود به طوری که از 60 نوع ماده معدنی شناسایی شده در کشور 50 نوع آن به طور قطع در استان یزد وجود دارد، هر چند که تنها 30 نوع از این مواد معدنی در استان قابل بهره‌برداری است.
با این حال استان یزد را به لحاظ مقدار ذخیره معدنی، بهشت معادن ایران لقب می‌نامند و این استان با 1000 واحد تولیدی معدنی فعال سالانه 35 میلیون تن استخراج مواد معدنی را در کارنامه خود دارد. یکی از ذخائر معدنی استان یزد مربوط به سنگ‌های تزئینی است که به گفته "مهدی زارع" رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، یزد را به لحاظ وجود این معادن صاحب جایگاه خوبی کرده است.
معادن سنگ تزئینی موجود در استان شامل انواع تراورتن، چینی، مرمریت و گرانیت است که بیشترین انواع آن متعلق به گرانیت و مرمریت است به نحوی که تنها در بخش سنگ‌های گرانیتی حدود 28 نوع از این سنگ ساختمانی در معادن یزد وجود دارد.
ذخائر 35 میلیون تنی سنگ ساختمانی در استان یزد
آسیه دشتی، کارشناس بخش معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت منطقه یزد، بیان کرد: تعداد معادن در حال بهره‌برداری استان 367 مورد است که از این تعداد 136 معدن در زمینه استخراج سنگ‌های ساختمانی فعالیت دارند.
وی، ذخایر شناسایی شده سنگ‌های تزیینی استان تا پایان سال گذشته را 35 میلیون و 214 هزار و 548 تن اعلام و بیان کرد: میزان برداشت سالیانه استان از این معادن یک میلیون و 269 هزار و 548 تن است.به گفته این کارشناس، سنگ‌های ساختمانی برداشت شده استان به بخش صنعت ارسال می‌شود و پس از انجام مرحله فرآوری به خارج از استان صادر یا در داخل استان مصرف می‌شود.
صادرات 35 درصد سنگ ساختمانی استان یزد
مهدی رضا زارع شاهی، کارشناس بخش صنعت این سازمان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با تاکید بر لزوم صادرات سنگ‌های تزئینی استان به صورت فرآوری شده و نه خام، اظهار کرد: 25 تا 35 درصد از ظرفیت تولید سنگ‌های تزئینی و ساختمانی استان پس از فرآوری، صادر می‌شود و مابقی در داخل استان به مصرف میرسد. عمده بازارهای مقصد سنگ‌های تزیینی استان یزد شامل تهران، خراسان‌رضوی، اصفهان و تبریز و همچنین کشور‌های عراق، امارات و آذربایجان است.
فعالیت 165 واحد فرآوری سنگ ساختمانی در استان یزد
زارع شاهی، تعداد واحدهای تولید سنگ ساختمانی یا به عبارتی سنگ‌بری‌های بزرگ استان را 165 واحد اعلام کرد و گفت: این واحدها سرمایه‌گذاری اسمی قریب 700 میلیارد ریال در استان ایجاد کرده و حدود 2000 فرصت شغلی برای استان فراهم کرده است.
این کارشناس با اشاره به مشکلات استان در حوزه سنگ‌های تزئینی به اظهارنظرهای صاحبان برخی واحدهای سنگبری در استان، اشاره و تصریح کرد: به اعتقاد واحدهای سنگبری، نبود سنگ معدن خوب در استان، نبود کارگر ماهر و علاقمند برای کار در سنگبریها به دلیل سختی کار و نبود بازار عمده در خارج از استان از مهمترین مشکلات این بخش است.
البته به اعتقاد وی، استان یزد قطب صنعت سنگ ساختمانی در کشور محسوب نمی‌شود چرا که این صنعت همانند صنعت کاشی و سرامیک استان از هر کجای کشور نیازمندان محصولات مذکور را به سمت استان یزد سرازیر نمیکند.وی خاطرنشان کرد: راه برون رفت از این وضعیت نامطلوب با توجه به به وجود ظرفیتهای خوب استان، سرمایه‌گذاری مناسب و البته ارائه تسهیلات بهتر و بیشتر به سرمایه‌گذاران در این بخش است.
زارع شاهی با اشاره به ادعای برخی واحدها مبنی بر نبود معادن مناسب سنگ در استان، معتقد است که نیمی از مشکل مراجعه نکردن سرمایه‌گذار به استان می‌تواند همین امر باشد چرا که این واحدها باید سنگ مورد نیاز خود را از دیگر استان‌ها وارد کنند که هزینه‌بر خواهد بود و برای سرمایه‌گذاران به صرفه نیست.این کارشناس در پاسخ به اینکه چگونه است که در استان معدن‌خیزی مانند یزد معدن سنگ ساختمانی مناسبی نیست، گفت: سنگ ساختمانی، سنگ خاصی است و نمی‌توان گفت با وجود این همه معدن در استان، چرا این واحدها سنگ تزئینی خام مورد نیاز خود را از استان‌های دیگر وارد استان میکنند.