شاید همین حالا که درحال خواندن این گزارش هستید؛ روی مبلی نشسته یا لم داده باشید! برای چند لحظه هم که شده، لطفا خواندن این گزارش را متوقف کنید و به روزی فکر کنید که برای خرید همین مبل، چه دو دو تا چهار تایی که نکردید و از چه انتخابهای اولویتداری نگذشتید تا به مرحله خرید برسید.
شاید شما هم از آن دست همشهریانی باشید که پرداخت پول برای خرید نشستنگاه! را یک رفتار اقتصادی عبث و بیهوده میپندارید. البته شاید حق با شما باشد. ولی رونق روزافزون بازار مبل ایران، روی این فرضیه خط بطلان میکشد. امروز، بازار مبل، در تسخیر پول و سرمایه است. بازاری که تمام اسکلتبندی و ابر و اسفنج و پارچه و پایه و... مبلهای آن؛ روایتگر این واقعیت اقتصادی است که: هر چه پول بدهی، همان قدراش میخوری!
کالایی برای نمایش توان اقتصادی
اگر تاکنونگذرتان به یکی از کاخ موزههای شهر تهران افتاده؛ شاید ذهنتان بیش از هر کالای تجملاتی و تشریفاتی موجود دیگری، مدتها به مبلهای آن کاخ مشغول شده باشد. مبلهای سلطنتی که بابت خرید آنها از کشورهای تولیدکننده اروپایی؛ میلیونها تومان پول با ارزش پولی سالهای دور، از جیب مردم ایران پرداخت شده است. از آن سالهای دور که بگذریم و برسیم به همین دی ۱۳۹۴؛ درمییابیم که کالایی به نام مبل، در گستره معرفی توان اقتصادی افراد و اقشار مختلف اجتماع، ایفاگر نقش نخست است. رفتارشناسان اجتماعی، به این نتیجه رسیدهاند که شهروندان یک جامعه رو به رشد و توسعه اقتصادی، برای نشان دادن و معرفی توان بالای مالی و خرید خود؛ روش خرید کالا را انتخاب میکنند. در این چرخه خرید، پیداترین و کاملترین کالایی که میتواند معرف توانمندی مالی افراد باشد، مبل است. این گروه از رفتارشناسان معتقدند که بسیاری از اقشار جامعه، ناتوانی اقتصادی خود را پشت مبلهایی پنهان میکنند که توان خرید آنها را نداشتهاند ولی برای سرپوش گذاشتن روی این ناتوانی مالی و ضعف اقتصادی، با دریافت وام یا قرض گرفتن از این و آن؛ یک دست مبل گرانقیمت، تهیه و خریداری میکنند تا ویترینی برای نشان دادن قدرت بالای خرید و بنیه قوی اقتصادی آنها باشد!
قیمت بالای نشستن!
اگر شما خواننده عزیز، کارمند یا کارگر یا حتی خبرنگار هستید و سودای خریدن مبل را در سر خود میپرورانید؛ باید در نظر داشته باشید که کمترین و پایینترین رقمی که بابت خرید یک دست مبل راحتی ساده ۷ نفره، شامل یک کاناپه، دو مبل یک نفره و یک مبل ۲ نفره باید بپردازید؛ بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان است. مبل ساده یعنی مبلی که دارای کلافبندی قرص و محکمی است. ولی از مواد اولیه ارزانقیمتی تهیه شده است. موادی مانند ابر و اسفنج و پارچه و البته نوع دوخت و مدل. البته هنوز هم میشود در اطراف میدان امام حسین(ع) یا همان خیابان معروف مازندران؛ با پرداخت ۲۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان؛ یک دست مبل راحتی! را خریداری کرد. مبلهایی که بر خلاف اسمشان، به هیچ وجه راحت نیستند و پس از یکی دو ماه استفاده از آنها، به این نتیجه میرسیم که به قول آن ضربالمثل انگلیسی؛ ما آنقدر پولدار نیستیم که جنس ارزان بخریم!
این یک واقعیت در گستره بازار مبل است که برای نشستن راحت و راحت نشستن؛ باید پولکلانی پرداخت کرد. قیمت بالای نشستن، زمانی خودش را به رخ میکشد که فقط یکبار برای همیشه، به بازار مبل ایران، واقع در یافتآباد تهران سری بزنید. در یک گشت وگذار و یک پاساژگردی کوتاه، کمترین رقمی که نفستان را به شماره میاندازد، ۳ میلیون تومان است! آن هم فقط برای خرید یک مبل نیمست کلاسیک. اگر کمی به این گردش ادامه دهید، باید آمادگی بیاختیار باز شدن دهانتان را هم داشته باشید! برای اینکه ناگهان، خودتان را پشت ویترینی میبینید که درون آن، ۲ عدد صندلی و یک کاناپه ایتالیایی، به تماشای شما نشستهاند و قیمتشان، ۲۵ میلیون تومان است! نگارنده با یکی از تولیدکنندگان مبل بازار یافتآباد، در یک سفر هوایی همراه بوده و پس از گل انداختن صحبت، این تولیدکننده اعتراف کرده که چنین مبلهای گرانقیمتی، حاصل هنرمندی تولیدکنندگان جوان ایرانی است! و برای اینکه هیچ تفاوتی از هیچ لحاظ با نمونههای مشابه غربی و اروپایی ندارند؛به عنوان مبلهای اروپایی به فروش میرسند! راست و دروغ این مطلب، بر گردن همان تولیدکننده است. بالاترین رقمی که از طرفی، شاید مناسبترین رقم برای خرید مبل از سوی کسانی که در جیب یا کارت بانکیشان میلیونها تومان موجود است؛ مبلغ ۳۰ میلیون تومان است. این رقم را خریداران این کالا، باید برای خرید یک دست مبل ۷ نفره استیل، با روکش پارچهای ترک، کلافبندی صنعتی، کندهکاری هنری، فوم و اسفنج درجه عالی بپردازند.
وارداتی بودن مواد اولیه، دلیل اصلی گرانی مبل
یکی از قدیمیترین صاحبان نشان(برند) مبل ایرانی که هماکنون در بازار شماره یک مبل یافتآباد، مشغول فروش مبلهای وارداتی و گرانقیمت است؛ در یک گفتوگوی تلفنی به خبرنگار صمت میگوید: وقتی ما هر تکه از مبل را از کشوری وارد میکنیم، طبیعی است که قیمت آن نیز بالا باشد. در بازار مبل ایران، آنچه اتفاق میافتد، مونتاژ است، نه تولید. البته نه اینکه تولید نداشته باشیم، ولی مبلهای گرانقیمت ما، مبلهای تولیدی صرف نیستند و ما مواد اولیه آنها را از چین و ترکیه و گرجستان، وارد میکنیم. به عنوان نمونه، چوبهای باکیفیت دارای خاصیت رطوبتزدایی؛ از گرجستان وارد میشود. یا ورق طلا را از چین خریداری و وارد بازار مبل میکنیم. دلیل واردات، بیکیفیتی مواد اولیه ایرانی است. باید بگویم که ما به عنوان قدیمی این حرفه، نمیتوانیم هیچ ضمانتی بابت کیفیت مبل ایرانی به مشتری بدهیم. برای اینکه ایران، فقط در صنعت فوم خودکفا شده است! در بخش پارچه نیز، به دلیل پایین بودن تراکم پارچههای ایرانی، مجبوریم پارچههایی با تراکم بالا را از ترکیه وارد کنیم. همه این موارد دست بهدست هم میدهد که پایینترین مبلغ مبل، همراه با سرویس غذاخوری کلاسیک ۸ نفره موجود در بازار مبل حدود ۱۴ میلیون تومان قیمت داشته باشد. یا یک دست مبل استیل همراه با غذاخوری که ۲۹ میلیون قیمت دارد، در مدت حراج فصلی، مبلغ ۲۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بفروش میرسد. البته ما مبل ۵۸ میلیونی تومانی نیز داریم که مشتریان ویژهای دارد.
قیمت مبل، میل نشستن ندارد!
آنچه از واقعیت بازار مبل ایران قابل درک است؛ تمایل نداشتن قیمت این کالا، به فرو نشستن و کاهش پیدا کردن است. امروزه، بنا به گفته بسیاری از صنعتگران و فعالان عرصه صنعت مبلسازی؛ اگر قیمت مبلهای خارجی در بازار مبل ایران درحال فوران کردن است؛ جدای از کیفیت غیرقابل انکار مواد اولیه اینگونه از مبلها، به دلیل هنر کندهکاری هنرمندان این بخش از مبلسازی است. هنری که اگر روزی فرصت عرض اندام روی مبلهای تولید ایران را نیز پیدا کنند؛ بیتردید نشاندهنده این واقعیت خواهد بود که درخت کیفیت مبلهای ساخت وطن نیز قد کشیده است. به امید روزی که بالاترین قیمتها، از آن مبلهای باکیفیت ساخت ایران باشد.
قاسم امیری - گروه تجارت / صمت